Na osnovu Amandmana LXXXII tačka b) stav 5. i 6. na Ustav Republike Srpske, člana 115. Ustava Republike Srpske, člana 61. stav 2. Zakona o Ustavnom sudu Republike Srpske („Službeni glasnik Republike Srpske“, br. 104/11 i 92/12), Vijeće za zaštitu vitalnog interesa Ustavnog suda Republike Srpske, na sjednici održanoj 22. juna 2020. godine, donijelo je
R J E Š E Nj E
Nije prihvatljiv zahtjev Kluba delegata bošnjačkog naroda u Vijeću naroda Republike Srpske za utvrđivanje povrede vitalnog nacionalnog interesa bošnjačkog naroda u Zaključku o usvajanju Informacije u vezi antidejtonskog djelovanja Ustavnog suda BiH broj: 02/1-021-143/20 i u Zaključcima vezanim za Informaciju u vezi antidejtonskog djelovanja Ustavnog suda BiH broj: 02/1-021-144/20, koje je Narodna skupština Republike Srpske izglasala na Desetoj posebnoj sjednici održanoj 17. februara 2020. godine.
O b r a z l o ž e nj e
Predsjedavajuća Vijeća naroda Republike Srpske dostavila je, 15. juna 2020. godine, Ustavnom sudu Republike Srpske - Vijeću za zaštitu vitalnog interesa (u daljnjem tekstu: Vijeće) akt broj: 03.1/I-275/20, kojim se, saglasno zahtjevu Kluba delegata bošnjačkog naroda, traži utvrđivanje povrede vitalnog nacionalnog interesa bošnjačkog naroda u Zaključku o usvajanju Informacije u vezi antidejtonskog djelovanja Ustavnog suda BiH, broj: 02/1-021-143/20 od 17. februara 2020. godine, koji je izglasala Narodna skupština Republike Srpske na Desetoj posebnoj sjednici održanoj 17. februara 2020. godine. Istog dana Vijeću je dostavljen akt predsjedavajuće Vijeća naroda Republike Srpske broj: 03.1/I-276/20, kojim se, saglasno zahtjevu Kluba delegata bošnjačkog naroda, traži utvrđivanje povrede vitalnog nacionalnog interesa bošnjačkog naroda u Zaključcima vezanim za Informaciju u vezi antidejtonskog djelovanja Ustavnog suda BiH, broj: 02/1-021-144/20 od 17. februara 2020. godine, koje je Narodna skupština Republike Srpske izglasala na Desetoj posebnoj sjednici održanoj 17. februara 2020. godine. Uz navedene akte dostavljeni su predmetni zaključci, Odluka o pokretanju postupka zaštite vitalnog nacionalnog interesa bošnjačkog naroda, broj: 03.2-5-66/20 od 26. februara 2020. godine, i Obrazloženje ove odluke, broj: 03.2-5-66/20-1 od 4. marta 2020. godine.
U prilogu akata predsjedavajuće Vijeća naroda Republike Srpske, pored navedenog, dostavljena je Informacija u vezi antidejtonskog djelovanja Ustavnog suda BiH od 13. februara 2020. godine, kao i izvodi iz stenograma sa Desete posebne sjednice Narodne skupštine Republike Srpske održane 17. februara 2020. godine, Osme sjednice Vijeća naroda Republike Srpske održane 10. juna 2020. godine i Treće sjednice Zajedničke komisije Narodne skupštine Republike Srpske i Vijeća naroda Republike Srpske održane 15. juna 2020. godine.
U aktima predsjedavajuće Vijeća naroda navodi se da je Narodna skupština Republike Srpske na Desetoj posebnoj sjednici, održanoj 17. februara 2020. godine, izglasala osporene Zaključke. Takođe, navedeno je da je Klub delegata bošnjačkog naroda, svojim aktom broj: 03.2-5-66/20 od 26. februara 2020. godine, pokrenuo proceduru za zaštitu vitalnog nacionalnog interesa bošnjačkog naroda, smatrajući da se ovim zaključcima ugrožavaju vitalni nacionalni interesi bošnjačkog naroda. S obzirom na to da Vijeće naroda Republike Srpske na Osmoj redovnoj sjednici održanoj 10. juna 2020. godine nije postiglo saglasnost svih klubova u Vijeću naroda na uloženi Zaključak kojim se usvaja informacija u vezi antidejtonskog djelovanja Ustavnog suda BiH, kao i na Zaključke vezane za Informaciju u vezi antidejtonskog djelovanja Ustavnog suda BiH, da Zajednička komisija Narodne skupštine i Vijeća naroda na Trećoj sjednici održanoj 15. juna 2020. godine nije usaglasila tekst osporenih zaključaka, predlažu da Vijeće odluči da li je ovim aktima povrijeđen vitalni nacionalni interes bošnjačkog naroda.
S obzirom na činjenicu da je u konkretnim ustavnopravnim stvarima podneseno više zahtjeva za pokretanje postupka zaštite vitalnog nacionalnog interesa u pogledu akata istog donosioca i sa istim obrazloženjem o povredi Ustava Republike Srpske, te da su se time ispunili uslovi za spajanje ovih zahtjeva i vođenje jedinstvenog postupka, Vijeće je saglasno članu 9. st. 2. i 3. Poslovnika o radu Ustavnog suda Republike Srpske („Službeni glasnik Republike Srpske“, br.114/12, 29/13 i 90/14), rješenjem broj UV-1/20 od 17. juna 2020. godine, odlučilo da spoji postupke po navedenim zahtjevima radi vođenja jedinstvenog postupka.
Na osnovu navedenih akata predsjedavajuće Vijeća naroda Republike Srpske, kao i priložene dokumentacije, Vijeće je utvrdilo da je za pokretanje postupka za zaštitu vitalnog nacionalnog interesa bošnjačkog naroda u osporenim zaključcima glasalo sedam delegata Kluba Bošnjaka u Vijeću naroda Republike Srpske, dok je jedan bio protiv; da se glasalo po proceduri za zaštitu vitalnog interesa, ali da povodom ovog pitanja nije postignuta saglasnost svih klubova konstitutivnih naroda u Vijeću naroda; kao ni saglasnost Zajedničke komisije Narodne skupštine Republike Srpske i Vijeća naroda Republike Srpske.
Pored navedenog, Vijeće je utvrdilo da je u obrazloženju Odluke o pokretanju zaštite vitalnog nacionalnog interesa bošnjačkog naroda, između ostalog, navedeno da Klub delegata bošnjačkog naroda smatra da je Narodna skupština Republike Srpske osporenim zaključcima povrijedila vitalni nacionalni interes u smislu člana 70. stav 5. alineje 2, 5. i 9. Ustava Republike Srpske, odnosno vitalni nacionalni interes bošnjačkog naroda u smislu njegovog identiteta kao konstitutivnog naroda, jednako pravo konstitutivnih naroda u procesu donošenja odluka, te teritorijalni integritet i suverenitet Bosne i Hercegovine. Osporeni zaključak kojim je usvojena Informacija u vezi antidejtonskog djelovanja Ustavnog suda BiH, kao i osporeni zaključci proizašli iz te Informacije, kako se navodi u obrazloženju, usmjereni su direktno protiv Ustava BiH i institucija BiH, konkretno protiv Ustavnog suda BiH. U obrazloženju se posebno ukazuje na zaključke pod rednim brojem 4. i 6, te ističe da su ovi zaključci kako pojedinačno tako i u svojoj povezanosti usmjereni na negiranje Bosne i Hercegovine i Ustavom BiH zagarantovanih vrijednosti, čime se povrijeđuje vitalni nacionalni interes bošnjačkog naroda.
Zaključak o usvajanju Informacije u vezi antidejtonskog djelovanja Ustavnog suda BiH, Narodna skupština Republike Srpske izglasala je na Desetoj posebnoj sjednici održanoj 17. februara 2020. godine, pod brojem: 02/1-021-143/20, na osnovu člana 70. stav 1. tačka 2. Ustava Republike Srpske, te člana 182, člana 187. stav 1. i 2. i člana 254. stav 1. Poslovnika Narodne skupštine Republike Srpske („Službeni glasnik Republike Srpske“, br. 31/11 i 34/17). Ovim zaključkom Narodna skupština Republike Srpske usvojila je Informaciju u vezi antidejtonskog djelovanja Ustavnog suda BiH (tačka 1), te je određeno da ovaj zaključak stupa na snagu narednog dana od dana objavljivanja u „Službenom glasniku Republike Srpske“ (tačka 2).
Zaključke vezane za Informaciju u vezi antidejtonskog djelovanja Ustavnog suda BiH, Narodna skupština Republike Srpske izglasala je na Desetoj posebnoj sjednici održanoj 17. februara 2020. godine, pod brojem: 02/1-021-144/20, na osnovu člana 70. stav 1. tačka 2. Ustava Republike Srpske, te člana 182, člana 187. stav 1. i 2. i člana 254. stav 1. Poslovnika Narodne skupštine Republike Srpske („Službeni glasnik Republike Srpske“, br. 31/11 i 34/17).
Ovim zaključcima Narodna skupština Republike potvrđuje privrženost Republike Srpske Opštem okvirnom sporazumu za mir u BiH, a posebno izvornom tekstu Ustava BiH kao Aneksa IV (tačka 1); obavezuje predstavnike Republike Srpske u institucijama BiH da predlože Parlamentarnoj skupštini BiH usvajanje Zakona o prestanku mandata stranih sudija i izboru domaćih sudija u Ustavnom sudu BiH (tačka 2); zadužuje Vladu Republike Srpske da nastavi ranije započete pregovore sa Vladom Federacije BiH sa ciljem definisanja granične linije između Republike Srpske i Federacije BiH, a u skladu sa Aneksom II Opšteg okvirnog sporazuma za BiH (tačka 3); obavezuje predstavnike Republike Srpske u institucijama BiH da obustave donošenje bilo kakvih odluka u organima BiH do usvajanja Zakona o prestanku mandata stranih sudija i izboru domaćih sudija u Ustavnom sudu BiH i njegovog stupanja na snagu i do poništenja sporne Odluke Ustavnog suda BiH vezano za poljoprivredno zemljište Republike Srpske (tačka 4); naglašava da je Republika Srpska strana potpisnica svih aneksa Opšteg okvirnog sporazuma za mir u BiH, samim tim i Aneksa IV koji je Ustav BiH (tačka 5); potvrđuje da su Visoki predstavnici i Ustavni sud BiH kršili Dejtonski sporazum i Ustav BiH i na taj način izmijenili politički sistem suprotno Opštem okvirnom sporazumu za mir u BiH, a koji je ugovor međunarodnog karaktera (tačka 6); obavezuje sve institucije Republike Srpske da ne prihvataju i ne provode bilo kakve buduće antidejtonske i nedemokratske odluke Visokog predstavnika i Ustavnog suda BiH (tačka 7); traži da predstavnici Republike Srpske u zajedničkim organima BiH obavijeste Narodnu skupštinu o provođenju ovih zaključaka u roku od 60 dana (tačka 8), te da ovi zaključci stupaju na snagu naredog dana od dana objavljivanja u „Službenom glasniku Republike Srpske“ (tačka 9).
Vijeće je, prije svega, razmotrilo pravnu prirodu predmetnih zaključaka Narodne skupštine Republike Srpske, budući da ova činjenica, po ocjeni Vijeća, prestavlja prethodno pitanje od kojeg zavisi postojanje procesnih pretpostavki za zasnivanje nadležnosti Ustavnog suda, pa time i Vijeća.
Članom 187. stav 1. i 2. Poslovnika Narodne skupštine Republike Srpske („Službeni glasnik Republike Srpske“, br. 31/11 i 34/17), propisano je da se zaključkom utvrđuje politika izvršavanja zakona, drugih propisa i opštih akata koje donosi Narodna skupština, daju smjernice za sprovođenje te politike i utvrđuju obaveze Vlade, ministarstava i posebnih organizacija u sprovođenju te politike, pripremanju zakona i drugih akata, da se isti dostavljaju organima i organizacijama na koje se odnose, te da Narodna skupština može odlučiti da se zaključci kojima se utvrđuju stavovi i gledišta o značajnim pitanjima objave i u „Službenom glasniku Republike Srpske“.
Vijeće je ocijenilo da iz sadržine osporenih zaključaka, kao i pitanja koja se njima tretiraju proizlazi da ovi zaključci ne sadrže pravne norme opšteg karaktera, već je riječ o aktima kojim se izražava politički stav Narodne skupštine Republike Srpske u pogledu određenog pitanja političke prirode, odnosno u vezi sa Informacijom u vezi antidejtonskog djelovanja Ustavog suda BiH.
Imajući u vidu odredbe člana 115. Ustava Republike Srpske, kojim su propisane nadležnosti Ustavnog suda Republike Srpske, te činjenicu da osporeni zaključci nemaju karakter opšteg akta, Vijeće je utvrdilo da nije nadležno da razmatra predmetni akt.
Na osnovu izloženog odlučeno je kao u izreci ovog rješenja.
Ovo rješenje Vijeće je donijelo u sastavu: predsjedavajući Vijeća Zlatko Kulenović, predsjednik Suda mr Džerard Selman i sudije: Milenko Arapović, Amor Bukić, Irena Mojović, prof. dr Marko Rajčević i akademik prof. dr Snežana Savić.
Broj: UV-11/20
22. juna 2020. godine
|
|
PREDSJEDAVAJUĆI
Vijeća za zaštitu vitalnog interesa
Ustavnog suda Republike Srpske
Zlatko Kulenović, s.r.
|