Na osnovu člana 37. stav 1. alineja 6. Poslovnika o radu Ustavnog suda Republike Srpske („Službeni glasnik Republike Srpske“, broj 114/12, 29/13 i 90/14) i člana 9. stav 1. Odluke o organizaciji Ustavnog suda Republike Srpske („Službeni glasnik Republike Srpske“, broj 114/12), Ustavni sud Republike Srpske, na sjednici održanoj 28. februara 2024. godine, usvojio je

I Z V J E Š T A J

O RADU USTAVNOG SUDA REPUBLIKE SRPSKE

ZA 2023. GODINU

I

UVODNE NAPOMENE

Izvještaj o radu Ustavnog suda Republike Srpske (u daljem tekstu: Ustavni sud) sačinjen je na osnovu u preambuli navedenih odredaba unutrašnjih opštih akata i sadrži podatke o predmetima ustavnosudske kontrole o kojima je Ustavni sud u skladu s Ustavom Republike Srpske (u daljem tekstu: Ustav) i Zakonom o Ustavnom sudu raspravljao i odlučivao, kao i o svim drugim aktivnostima Ustavnog suda u 2023. godini. U prethodnoj godini Ustavni sud je prvi put nakon osnivanja izvršavao svoje dužnosti u optimalnim uslovima, obezbijedivši 2022. godine sopstvenu zgradu koja svojom veličinom i funkcionalnošću odgovara ustavnopravnom položaju i potrebama republičkog organa kakav je Ustavni sud. Takođe, 2023. godina je bila godina u kojoj je Ustavni sud nastavio ostvarivati konstantan napredak i u konkretnim rezultatima rada koji se tiču izvršavanja njegovih Ustavom i zakonima utvrđenih nadležnosti.

Organizacija rada i odlučivanja Ustavnog suda, prilagođena novim uslovima, omogućila je u prethodnoj godini znatno efikasniji rad, čemu je znatno doprinio novi elektronski informacioni sistem Ustavnog suda i održavanje tzv. elektronskih sjednica. Primjetno je, takođe, kao jedno od obilježja rada u izvještajnom periodu, da je priliv novih predmeta u 2023. godini bio znatno većeg obima u odnosu na prethodne godine. Bliži podaci o radu koji se daju u ovom izvještaju, kao i pregled ostalih aktivnosti Ustavnog suda i njegovih organizacionih jedinica, ilustruju iznesena zapažanja i ukazuju na dalje pretpostavke čijim se obezbjeđivanjem mogu stvoriti uslovi za nastavak sveobuhvatne zaštite Ustavom garantovanih vrijednosti, a time i ostvarivanje ustavne funkcije Ustavnog suda kao zaštitnika ustavnosti i zakonitosti i ljudskih prava i sloboda, prava konstitutivnih naroda Republike Srpske i vladavine prava.

II

RJEŠAVANjE PREDMETA APSTRAKTNE NORMATIVNE KONTROLE

I DRUGIH NADLEŽNOSTI USTAVNOG SUDA

Ustavni sud se i u toku 2023. godine, shodno svojim Ustavom utvrđenim nadležnostima, u najvećoj mjeri angažovao na rješavanju predmeta iz domena apstraktne opštenormativne kontrole, kao što je to bio slučaj i u cjelokupnom dosadašnjem periodu njegovog rada i odlučivanja. I ovaj put je to rezultat činjenice što su se i u prethodnoj kalendarskoj godini, kao i u ranijim godinama, gotovo svi zaprimljeni predmeti odnosili na ustavnopravna pitanja usaglašenosti zakona, drugih propisa i opštih akata sa Ustavom, odnosno usaglašenosti propisa i opštih akata sa zakonom. Pored toga, samo su u zanemarljivom broju novozaprimljeni predmeti bili iz okvira ostalih kompetencija koje su, prema članu 115. Ustava, u nadležnosti Ustavnog suda. U slučaju ovih drugih, manje zastupljenih predmeta, Ustavni sud je odlučivao još jedino o saglasnosti zakona, drugih propisa i opštih akata Narodne skupštine Republike Srpske sa odredbama Ustava o zaštiti vitalnih interesa konstitutivnih naroda preko svoga Vijeća za zaštitu vitalnog interesa. Pored toga, u tri slučaja Ustavni sud je za predmet odlučivanja imao rješavanje ustavnosudskog spora iz domena sukoba nadležnosti (predmeti evidentirani pod poslovnim brojevima U-1/23, U-38/23 i U-78/23).

Ovakva međusobna disproporcija u broju predmeta prema vrsti o kojima je Ustavni sud donosio odluke u prethodnoj godini nužno je, dakle, uslovljena brojem predmeta koji su zaprimljeni u prethodnom periodu iz svake od pojedinih nadležnosti iz člana 115. Ustava Republike Srpske. U takvim okolnostima, kao i zbog nepostojanja znatnijeg broja ustavnopravnih sporova koji su prema svojoj pravnoj prirodi ili ex constitutione ili ex lege hitnog karaktera (izuzetak su predmeti iz nadležnosti zaštite vitalnih nacionalnih interesa), Ustavni sud se u radu na navedenim predmetima prevashodno rukovodio poštovanjem principa hronološkog načina njihovog rješavanja. S obzirom na činjenicu da postupanje prema navedenom principu nije apsolutnog karaktera, Ustavni sud je, kada su to zahtijevali razlozi svrsishodnosti, samo u rijetkim slučajevima odustajao od hronološkog načina rješavanja predmeta, te je takve predmete, zavisno od okolnosti svakog pojedinog slučaja, rješavao u skladu sa prilikama koje su zahtijevale hitniji pristup u radu. Ustavni sud je, takođe, u okviru rada na najbrojnijoj grupi predmeta - ocjeni ustavnosti zakona i ustavnosti i zakonitosti drugih propisa i opštih pravnih akata, poseban značaj i pažnju pridavao onim predmetima u kojima su bila pokrenuta bitnija i složenija ustavnopravna pitanja, odnosno ona pitanja koja su od šireg društvenog značaja i interesa, imajući prevashodno u vidu broj adresata na koje se osporavani normativni akt odnosio.

Ustavnom sudu je na kraju izvještajnog perioda, zaključno sa 31. decembrom 2023. godine, ostalo u radu ukupno 78 neriješenih predmeta, pri čemu je neophodno naglasiti da se radi o predmetima koji su zaprimljeni u toku 2023. godine, odnosno da među neriješenim predmetima nije bio niti jedan predmet evidentiran u toku 2022. i ranijih godina.

Ustavni sud je u toku 2023. godine zaprimio u rad ukupno 95 novih predmeta. Ovaj broj zaprimljenih predmeta ukazuje na znatan porast broja novih predmeta u odnosu na raniju, 2022. godinu, u kojoj je bilo zaprimljeno 67 predmeta. Dakle, sa predmetima iz ranijeg perioda, a koji su ostali neriješeni na dan 31. decembra 2022. godine, i koji su preneseni u 2023. godinu (74 predmeta), Ustavni sud je sa novoprispjelim predmetima u toku 2023. godine (95 predmeta) u izvještajnom periodu imao u radu ukupno 169 predmeta.

Od navedenog ukupnog broja predmeta koji su bili u radu u toku 2023. godine Ustavni sud je riješio ukupno 85 predmeta. Imajući u vidu ovaj broj riješenih predmeta dolazi se do zaključka da je Ustavni sud u toku izvještajnog perioda bio više efikasan u odnosu na prethodnu, 2022. godinu, u kojoj je bio riješen 81 predmet. Ovakva dinamika rada ukazuje na povećanu efikasnost Ustavnog suda u odnosu na prethodne godine u izvršavanju svojih nadležnosti iz člana 115. Ustava, što je rezultat većeg broja novozaprimljenih predmeta u toku 2023. godine.

Od ukupnog broja predmeta koji su riješeni u izvještajnom periodu, u 23 predmeta ustavnosudski postupak je bio pokrenut prijedlogom ovlašćenih predlagača, a u 62 predmeta odlučeno je povodom inicijativa legitimisanih subjekata za pokretanje postupka za ocjenjivanje ustavnosti i zakonitosti opštenormativnih akata. Dakle, kako je to već navedeno, zaključno sa 31. decembrom 2023. godine Ustavni sud je u tekuću, 2024. godinu prenio ukupno 78 neriješenih predmeta. Pored navedenog, potrebno je istaći da je Ustavni sud u toku izvještajnog perioda u samo izuzetnim slučajevima koristio ovlašćenja u skladu sa odredbama člana 4. stav 3. Zakona o Ustavnom sudu Republike Srpske i na temelju iste odredbe ex officio pokrenuo postupak za ocjenjivanje normativne usaglašenosti propisa. Pored toga, Ustavni sud je odlučujući o procesnopravnim pitanjima donio dva rješenje o spajanju inicijativa broj U-11/23 i U-13/23, kao i inicijativa broj U-3/23, U-4-23, U-5/23, U-8/23, U-9/23 i U-10/23, a radi vođenja jedinstvenog postupka i donošenja jedne odluke o spojenim predmetima.

U periodu od 1. januara do 31. decembra 2023. godine na rješavanju u Ustavnom sudu evidentirani su i riješeni sljedeći predmeti, kao u navedenom tabelarnom prikazu:

Predmeti koji su bili u radu u izvještajnom periodu i u kojima je okončan ustavnosudski postupak i donesene odluke odnose se, uglavnom, na bitna pitanja normativne usklađenosti pravnog poretka i pravilnog funkcionisanja ustavnopravnog sistema na nivou Republike Srpske i lokalnih zajednica. Najčešće su se ovi predmeti odnosili na pitanja ustavnosti zakona i pojedinih njihovih odredaba, te ustavnosti i zakonitosti podzakonskih propisa i opštih akata iz istih oblasti kao i prethodnih godina, odnosno oblasti uprave i lokalne samouprave, boračko-invalidske zaštite, prosvjete i obrazovanja, penzijsko-invalidskog osiguranja, radnih odnosa, privrede i finansija, komunalnih usluga itd.

U predmetima u kojima je u 2023. godini ocjenjivao ustavnost i zakonitost normativnih pravnih akata, Ustavni sud je donio: 14 odluka o utvrđivanju neustavnosti pojedinih odredaba zakona i podzakonskih opštih akata; takođe četiri odluke o odbijanju prijedloga za ocjenjivanje ustavnosti, odnosno zakonitosti osporenih normativnih akata; 10 rješenja o odbacivanju prijedloga za ocjenu ustavnosti i zakonitosti; 21 rješenje o neprihvatanju inicijativa za ocjenjivanje ustavnosti i zakonitosti jer iznesenim razlozima osporavanja nisu potkrijepljene tvrdnje da ima osnova za ocjenu ustavnosti i zakonitosti osporenih opštih akata i 33 rješenja o neprihvatanju inicijativa za pokretanje postupka za ocjenjivanje ustavnosti i zakonitosti zbog procesnih nedostataka.

O drugim ustavnopravnim sporovima koji su odredbama člana 115. Ustava Republike Srpske dati u nadležnost Ustavnom sudu, kako je naprijed navedeno, tri predmeta odlučivanja odnosila su se na pitanje sukoba nadležnosti. Radi se o predmetima: broj U-1/23 u kojem je Ustavni sud, 29. marta 2023. godine, donio rješenje kojim se odbacuje prijedlog za rješavanje sukoba nadležnosti između Osnovnog suda u Banjaluci i Odjeljenja za prostorno uređenje Opštine Laktaši, te Ministarstva za urbanizam i stambeno-komunalne djelatnosti, građevinarstvo i ekologiju u Vladi Republike Srpske; o predmetu broj U-38/23 u kojem je Ustavni sud, 12. jula 2023. godine, donio odluku kojom se utvrđuje da je u sukobu nadležnosti između Osnovnog suda u Bijeljini i Poreske uprave Republike Srpske, Područni centar Bijeljina, za odlučivanje o prijedlogu tražioca izvršenja Grada Bijeljine protiv izvršenika Pantelije Vakičića iz Bijeljine radi prinudne naplate novčanog potraživanja - komunalne naknade, nadležan Osnovni sud u Bijeljini; te o predmetu broj U-78/23 u kojem je Ustavni sud, 20. decembra 2023. godine, donio rješenje kojim se odbacuje prijedlog za rješavanje sukoba nadležnosti između Republičke uprave za geodetske i imovinsko-pravne poslove Banjaluka i Osnovnog suda u Višegradu.

Pored ustavnosudskih kompetencija koje proizlaze iz odredaba člana 115. Ustava Republike Srpske, sudska uprava Ustavnog suda radila je i na rješavanju drugih pitanja iz domena njenog odlučivanja. U tom kontekstu, pripremljeno je 35 opštih i pojedinačnih akata u cilju izvršavanja obaveza koje proističu iz zakona i podzakonskih akata Suda; koncipirano je 26 ugovora i 46 akata iz oblasti javnih nabavki u svrhu obezbjeđivanja radova i robe radi nesmetanog funkcionisanja rada Ustavnog suda; izdato je 17 pojedinačnih akata radi rješavanja statusnih i drugih pitanja. Pored toga, sudska uprava je odgovorila na 244 podneska kojima su se fizička i pravna lica obraćala Ustavnom sudu sa zahtjevima za dobijanje pravne pomoći, traženje mišljenja o pojedinačnim pravnim stvarima, kao i o raznim vrstama informacija, te o drugim pitanjima koja se ne mogu svrstati u redovne ustavnosudske kompetencije.

III

RAD VIJEĆA ZA ZAŠTITU VITALNOG INTERESA

Vijeće za zaštitu vitalnog interesa Ustavnog suda (u daljem tekstu: Vijeće) je u svome radu odgovarajuću neophodnu pažnju poklonilo razmatranju i odlučivanju o predmetima koji se odnose na zaštitu vitalnih nacionalnih interesa konstitutivnih naroda u Republici Srpskoj. U toku izvještajnog perioda zaprimljena su tri zahtjeva za zaštitu vitalnih nacionalnih interesa konstitutivnih naroda koji su podneseni od strane Kluba delegata bošnjačkog naroda u Vijeću naroda Republike Srpske. Odlučujući o navedenim zahtjevima, Vijeće je održalo pet sjednica. U okviru navedenih predmeta Vijeće je u dva slučaja donijelo rješenja kojima je odlučeno da zahtjev za utvrđivanje povrede vitalnog nacionalnog interesa nije bio prihvatljiv, i to rješenje u predmetu broj UV-1/23 od 9. februara 2023. godine i u predmetu broj UV-3/23 od 8. avgusta 2023. godine. U predmetu broj UV-2/23 Vijeće je na 147. sjednici, koja je održana 8. avgusta 2023. godine, donijelo rješenje kojim je utvrđeno da je zahtjev navedenog Kluba delegata prihvatljiv, te je potom  na 149. sjednici, održanoj 6. septembra 2023. godine, donesena odluka o meritumu.

Vijeće je u izvještajnom periodu, dakle, razmatralo i donijelo odluke o sljedećim podnesenim zahtjevima:

1) UV-1/23. Predmet po zahtjevu Kluba delegata bošnjačkog naroda u Vijeću naroda Republike Srpske za utvrđivanje povrede vitalnog nacionalnog interesa bošnjačkog naroda u kojem je odlučeno da zahtjev nije prihvatljiv u odnosu na Zakon o  nepokretnoj imovini koja se koristi za funkcionisanje javne vlasti broj 02/1-021-1304/22, koji je Narodna skupština Republike Srpske izglasala na sjednici održanoj 28. decembra 2022. godine.

2) UV-2/23. Predmet po zahtjevu Kluba delegata bošnjačkog naroda u Vijeću naroda Republike Srpske za utvrđivanje povrede vitalnog nacionalnog interesa bošnjačkog naroda u Odluci o izboru člana Komisije za žalbe broj: 02/1-021-694/23 koju je Narodna skupština Republike Srpske izglasala na trećoj redovnoj sjednici održanoj 21. juna 2023. godine, Vijeće je odlučilo da je povrijeđen vitalni nacionalni interes konstitutivnog bošnjačkog naroda.

3) UV-3/23. Predmet po zahtjevu Kluba delegata bošnjačkog naroda u Vijeću naroda Republike Srpske za utvrđivanje povrede vitalnog nacionalnog interesa bošnjačkog naroda u odnosu na koji je odlučeno da isti zahtjev nije prihvatljiv u Zakonu o izmjenama i dopunama Krivičnog zakonika Republike Srpske broj: 02/1-021-812/23, koji je Narodna skupština Republike Srpske izglasala na sjednici održanoj 20. jula 2023. godine.

IV

OBLICI RADA USTAVNOG SUDA

Sjednice Ustavnog suda

1. Redovne sjednice

Ustavni sud je u toku izvještajnog perioda, u skladu sa relevantnim odredbama Poslovnika o radu Ustavnog suda, održavao redovne i radne sjednice. Od ukupnog broja sjednica Ustavni sud je održao 12 redovnih sjednica. U okviru ovih redovnih sjednica na 11 sjednica razmatrane su i donesene odluke u gorenavedenim predmetima iz nadležnosti određenih članom 115. Ustava, kao i odluke o drugim pitanjima koje spadaju u nadležnosti Ustavnog suda. Na ovim sjednicama Sud je u toku izvještajnog perioda donosio odgovarajuće pojedinačne akte, kao i akte poslovanja u skladu sa svojim kompetencijama radi pravovremenog izvršavanja svojih dužnosti (dopune plana javnih nabavki, otvaranje postupka javnih nabavki i prihvatanje ponuda u javnim nabavkama), te odluke o usvajanju budžetskih zahtjeva Ustavnog suda. Takođe, donošene su i druge odluke neophodne za redovno i nesmetano funkcionisanje Ustavnog suda. Pored navedenih 11 redovnih sjednica, Ustavni sud je 30. juna 2023. godine održao i sjednicu na kojoj je raspravljao i usvojio Obavještenje o nekim pojavama od interesa za ostvarivanje ustavnosti i zakonitosti.

       2. Javne rasprave

Ustavni sud u toku 2023. godine nije održao nijednu javnu raspravu u postupku odlučivanja o predmetima iz svoje nadležnosti.

      3. Radne sjednice

Ustavni sud je, takođe, pored navedenih redovnih, održao i 11 radnih sjednica na kojima je, u cilju pripreme i što kvalitetnijeg i efikasnijeg rada Ustavnog suda, raspravljao o predmetima i ostalim materijalima pripremljenim za odlučivanje na redovnim sjednicama. Pored navedenog, Ustavni sud je u nekoliko slučajeva, isključivo u okviru konkretnih predmeta, raspravljao o određenim ustavnopravnim pitanjima i pravnim stavovima relevantnim za odlučivanje u predmetima specifične prirode, te, kao i prethodnih godina, podržavao stav da je potrebno dodatno organizovati posebne radne tematske sjednice u cilju preispitivanja dosadašnje ustavnosudske prakse o pojedinim spornim ustavnopravnim pitanjima, kao i drugim pitanjima relevantnim za sveukupno unapređenje rada Ustavnog suda.

Radna tijela Ustavnog suda

1. Redakciona komisija

Sastanci Redakcione komisije Ustavnog suda redovno su održavani odmah nakon okončanih redovnih sjednica Ustavnog suda i Vijeća za zaštitu vitalnog interesa Ustavnog suda Republike Srpske (u daljem tekstu: Vijeće). Shodno tome, u toku izvještajnog perioda navedena komisija je održala ukupno 14 sastanaka na kojima su redakcijski obrađene sve usvojene odluke na sjednicama navedenih organa. Tako je redigovano ukupno 85 odluka i rješenja, a od toga 81 su bile odluke i rješenja koji su usvojeni na redovnim sjednicama Ustavnog suda iz apstraktne normativne kontrole i sukoba nadležnosti, dok su preostale četiri redakcijski obrađene odluke donesene od strane Vijeća.

      2. Komisija za praćenje i proučavanje pojava od interesa za ostvarivanje ustavnosti i zakonitosti

Komisija Ustavnog suda za praćenje i proučavanje pojava od interesa za ostvarivanje ustavnosti i zakonitosti je u toku izvještajnog perioda održala jedan sastanak, i to 30. juna 2023. godine u devet časova. Ova komisija je na toj sjednici razmatrala i usvojila Prijedlog obavještenja o nekim pojavama od interesa za ostvarivanje ustavnosti i zakonitosti, a koji je usvojen od strane Ustavnog suda na 301. redovnoj sjednici održanoj 30. juna 2023. godine pod brojem SU-223/23. U skladu sa članom 115. Ustava, koji je dopunjen tačkom 1. Amandmana XLII i članom 2. Zakona o Ustavnom sudu Republike Srpske, isto obavještenje o nekim pojavama od interesa za ostvarivanje ustavnosti i zakonitosti dostavljeno je najvišim ustavnim organima Republike Srpske i objavljeno je na internetskoj stranici Ustavnog suda (http://ustavnisud.org/Doc.aspx?subcat=26&cat=12&id=770&lang=cir).

       3. Komisija za organizaciona i kadrovska pitanja

Komisija za organizaciona i kadrovska pitanja u toku izvještajnog perioda nije imala održanih sastanaka.

       4. Komisija za nabavke

Komisija za nabavke Ustavnog suda je u toku 2023. godine održala 16 sjednica, na kojima je raspravljala i odlučivala o prijedlozima odluka donesenim u postupku javne nabavke koji su u vezi sa opremanjem zgrade Ustavnog suda, kao i ostale nabavke sredstava i opreme neophodnih za nesmetano funkcionisanje Ustavnog suda. Ustavni sud je na prijedlog Komisije za javne nabavke donio odluke o prihvatanju ponuda za sve sprovedene postupke javnih nabavki, o čemu detaljne podatke sadrži poseban izvještaj koji se odnosi na realizaciju plana javnih nabavki Ustavnog suda u 2023. godini (nabavka goriva, nabavka računarske opreme, nabavka službenog automobila, nabavka opreme za proširivanje informacione strukture, nabavka opreme za video-konferencije, nabavka štampača, usluge čišćenja poslovnih prostorija i usluge obezbjeđenja objekta).

V

ORGANIZACIONA, KADROVSKA I DRUGA PITANjA

1.    Organizaciona i kadrovska pitanja

U izvještajnom periodu je od strane Ustavnog suda poklonjena neophodna pažnja o stanju organizacije, kvaliteta i blagovremenosti u obavljanju poslova i zadataka Službe Ustavnog suda. Po svim navedenim pitanjima stanje rada Službe ostalo je u suštini nepromijenjeno u odnosu na prethodne godine funkcionisanja Ustavnog suda.

U pogledu kadrovskih dešavanja i promjena nužno je istaći da je Ustavni sud tokom 2023. godine radio u izmijenjenom i u manjem dijelu godine u nepotpunom sastavu. Naime, sudiji Milenku Arapoviću je 2. avgusta 2022. godine istekao mandat zbog dostizanja starosne granice za obavljanje sudijske funkcije, ali je imenovani nastavio izvršavati svoje dužnosti shodno odredbi člana 77. stav 2. Zakona o Ustavnom sudu Republike Srpske do 22. marta 2023. godine. Stupanjem na dužnost novoizabranog sudije Svetlane Brković, 23. marta 2023. godine, sudiji Milenku Arapoviću je definitivno prestao mandat. Istog dana, 23. marta 2023. godine, počeo je teći mandat i sudije prof. dr Radomira V. Lukića, koji je imenovan na ovu dužnost nakon što je ostalo upražnjeno sudijsko mjesto usljed smrti sudije prof. dr Duška Medića. Naposljetku, nakon što je prestao mandat sudiji prof. dr Marku Rajčeviću, na to upražnjeno mjesto imenovan je sudija prof. dr Darko Radić, čiji je mandat počeo da teče 3. novembra 2023. godine. Sve navedene promjene u sastavu Ustavnog suda, međutim, nisu imale značajnijeg uticaja na funkcionisanje Ustavnog suda jer je na svim sjednicama Suda postojao kvorum za rad.

Pored pomenutih promjena u sastavu Ustavnog suda, desile su se personalne promjene i u sastavu Službe Suda. Naime, savjetnički sastav Ustavnog suda osnažen je prijemom u radni odnos, 15. juna 2023. godine, savjetnice Dragane Davidović Vilić. Pored toga, administrativni sekretar u Kabinetu predsjednika Suda Radmila Milanović ostvarila je pravo na odlazak u penziju, te je umjesto imenovane njene poslove nastavila obavljati Jelena Popović zasnivanjem radnog odnosa 26. oktobra 2023. godine.

2.    Materijalno-finansijska pitanja

U toku izvještajnog perioda Ustavni sud, vođen postavljenim okvirom budžetskih sredstava za rad, donio je:

            - Finansijski plan Ustavnog suda Republike Srpske za 2023. godinu koji je usvojen na 296. redovnoj sjednici Ustavnog suda, održanoj 22. februara 2023. godine;

            - Finansijski izvještaj sa završnim računom o utrošku sredstava Ustavnog suda u 2022. godini, koji je usvojen na istoj redovnoj sjednici.

Ustavni sud je za ostvarivanje osnovnih funkcija na zaštiti ustavnosti i zakonitosti i sprovođenje usvojenog plana rada racionalno koristio sredstva koja je imao na raspolaganju budžetom Republike Srpske za 2023. godinu. U tom smislu potrebno je naglasiti da su sredstva za pojedine namjene ostala neiskorišćena, kao i u prethodnim godinama rada, u samo minimalnom iznosu, a detaljni podaci o tome sadržani su u posebnom i detaljnom finansijskom izvještaju Ustavnog suda za prethodnu godinu.

Nadalje, s ciljem obezbjeđivanja racionalnog poslovanja i sprovođenja svih vidova štednje, Služba Ustavnog suda je pravovremeno i kvalitetno izvršavala zaključke i odluke Ustavnog suda i podnosila periodične izvještaje o izvršenju finansijskog plana za prethodnu godinu, kao i završni račun, te predlagala pojedinačne akte o pravima izabranih, postavljenih i ostalih zaposlenih lica u Ustavnom sudu.

Kod utroška finansijskih sredstava Ustavni sud je sprovodio Zakon o izvršenju budžeta Republike Srpske za 2023. godinu, Zakon o Trezoru, Zakon o javnim nabavkama i druge propise i opšte akte kojima su regulisana finansijska i materijalna pitanja u funkcionisanju institucije. U izvještajnom periodu Glavna služba za reviziju javnog sektora u Republici Srpskoj nije sprovodila kontrolu rada i poslovanja Ustavnog suda u oblasti materijalnog i finansijskog poslovanja.

U toku izvještajnog perioda Ustavni sud je, u cilju izgradnje i stavljanja u upotrebu vlastitog poslovnog objekta, obavio sve neophodne administrativno-tehničke poslove u cilju okončanja procedura o prihvatanju ponuda za nabavku robe i radova na opremanju nove zgrade Ustavnog suda, kao i za nabavku konsultantskih usluga u svrhu što stručnijeg i kvalitetnijeg sprovođenja procedura predmetne javne nabavke. U tom smislu predsjednik Ustavnog suda i sam Ustavni sud su u prethodnoj godini preduzeli niz aktivnosti i mjera u cilju obezbjeđenja neophodnih sredstava kako bi se efikasno i pravovremeno pristupilo izvršenju obaveza Ustavnog suda po ugovorima zaključenim radi kontinuiranog opremanja i potpunog stavljanja u funkciju novog objekta. 

VI

JAVNOST RADA I IZDAVAČKA DJELATNOST USTAVNOG SUDA

U ostvarivanju načela javnosti rada, Ustavni sud je, kao i svih prethodnih godina, nastojao da blagovremeno, istinito i što potpunije obavještava javnost o svom radu. Aktivnosti Ustavnog suda kojima se obezbeđuje javnost njegovog rada odnosile su se na informisanje šire javnosti posredstvom medija i postupanje po zahtjevima za slobodan pristup informacijama od javnog značaja. Shodno tome, u slučajevima kada su Ustavni sud i Vijeće raspravljali i odlučivali o predmetima i drugim pitanjima značajnim za sveukupni pravni poredak Republike Srpske, javnost je blagovremeno o tome obavještavana najavljivanjem sjednica Ustavnog suda i Vijeća i predmeta o kojima će se raspravljati i odlučivati. Javnost je tako obavještavana o radu Ustavnog suda i putem saopštenja za javnost nakon održanih sjednica Suda i Vijeća, koja su pravovremeno dostavljana sredstvima javnog informisanja koja prate rad Ustavnog suda, a preduzimane su i druge potrebne aktivnosti u tom pravcu. Dešavanja u Ustavnom sudu i oko njega pratio je veliki broj medija, a novinarima su blagovremeno davani odgovori na pitanja koja su se odnosila na rad Ustavnog suda. Tokom godine Ustavnom sudu je podneseno šest zahtjeva za slobodan pristup informacijama od javnog značaja, koje su uputili građani, mediji, nevladine organizacije i udruženja građana.

Takođe je i elektronskim putem, preko internetske stranice Ustavnog suda, javnost redovno informisana o terminima održavanja sjednica Ustavnog suda i Vijeća i o dnevnom redu tih sjednica i odlukama koje su donesene u toku njihovog održavanja, kao i sveukupnim aktivnostima koje su preduzimane od strane Ustavnog suda i aktuelnostima u vezi s tim.

Pored navedenih načina izvještavanja, javnosti su prezentovane odluke Ustavnog suda i Vijeća i tako što su, kao i svih prethodnih godina od osnivanja Ustavnog suda, odluke redovno objavljivane u „Službenom glasniku Republike Srpske“ i na internetskoj stranici Ustavnog suda.

S ciljem prezentovanja široj domaćoj i međunarodnoj javnosti ustavnosudske prakse Ustavnog suda i njenog daljeg razvoja i unapređivanja, pripremljen je i štampan 27. broj Biltena Ustavnog suda u kojem su, u dva toma, sistematizovane i objavljene najznačajnije odluke Ustavnog suda i Vijeća, koje su donesene u periodu od 1. januara 2022. godine do 31. decembra 2022. godine.

Ustavni sud je, u okviru raspoloživih sredstava i iskazanih potreba, obogaćivao bibliotečki fond, nabavljao časopise, zbornike i druge publikacije i materijale, kao i biltene i druge publikacije ustavnosudske prakse.

VII

SARADNjA SA DRUGIM SUBJEKTIMA

U toku 2023. godine Ustavni sud je u određenoj mjeri ostvarivao kontakte sa srodnim ustavnim sudovima i drugim subjektima. Međutim, aktivnosti članova Ustavnog suda su u ovoj kalendarskoj godini i dalje bile zastupljene u manjoj mjeri u odnosu na raniji period, naročito onaj prije pandemije korona virusa. Tako su sudija prof. dr Marko Rajčević i savjetnica mr Gorana Turić prisustvovali, od 1. do 4. marta 2023. godine, XXIII zimskoj školi evropskog prava na Zlatiboru. Savjetovanju pod nazivom „Budvanski pravnički dani“, koji su održani u periodu od 2. do 6. juna 2023. godine, prisustvovali su savjetnice Nevenka Kuzmanović i Ljiljana Jakšić. Takođe, na XVII savjetovanju iz oblasti građanskog prava, a koje je održano na Jahorini od 25. do 28. oktobra 2023. godine, svoje učešće uzeo je sudija Zlatko Kulenović. Pored toga, u radu XII naučnog skupa povodom Dana Pravnog fakulteta Univerziteta u Istočnom Sarajevu, 28. oktobra 2023. godine, učestvovao je sudija prof. dr Radomir V. Lukić. Na Međunarodnoj konferenciji o dijalogu između ustavnih sudova i njihovoj ulozi u zaštiti i promociji ljudskih prava i sloboda, koja je održana u Beogradu 16. i 17. novembra 2023. godine, učestvovali su potpredsjednica Ustavnog suda prof. dr Ivanka Marković i sudija prof. dr Radomir V. Lukić. U svim navedenim prilikama predstavnici Ustavnog suda su sa drugim učesnicima pomenutih skupova razmijenili mišljenja o otvorenim pitanjima kako ustavnog sudovanja danas, tako i uopšte o temama iz svoje oblasti.

                                                                                             PREDSJEDNIK

                                                                           USTAVNOG SUDA REPUBLIKE SRPSKE

                                                                                           Mr Džerard Selman

                                                                &