Ustavni sud Republike Srpske, na osnovu člana 115. Ustava Republike Srpske, člana 37. stav 1. tačka d), člana 40. stav 5, člana 60. stav 1. tač. a) i b) i člana  61. stav 1. tačka d) Zakona o Ustavnom sudu Republike Srpske („Službeni glasnik Republike Srpske“ br. 104/11 i 92/12), na sjednici održanoj 29. maja 2013. godine,  d o n i o   j e

 

 

 

O  D  L  U  K  U

    Utvrđuje se da član 5. stav 4. i član 7. Statuta Grada Istočno Sarajevo („Službene novine Grada Istočno Sarajevo“ broj 20/05) nisu u saglasnosti sa Ustavom Republike Srpske i Zakonom o lokalnoj samoupravi („Službeni glasnik Republike Srpske“ br. 101/04, 42/05 i 118/05).

 

    Ne prihvata se inicijativa za pokretanje postupka za ocjenjivanje ustavnosti  i zakonitosti Odluke o grbu i zastavi Grada Srpsko Sarajevo („Službene novine Grada Srpsko Sarajevo“ broj 5/99).

 

 

O b r a z l o ž e nj e

 

         Klub delegata iz reda bošnjačkog naroda u Vijeću naroda Republike Srpske dao je Ustavnom sudu Republike Srpske inicijativu za pokretanje postupka za ocjenjivanje ustavnosti i zakonitosti člana 5. stav 4. i člana 7. Statuta Grada Istočno Sarajevo („Službene novine Grada Istočno Sarajevo“ broj 20/05) i Odluke o grbu i zastavi  Grada Srpsko Sarajevo („Službene novine Grada Srpsko Sarajevo“ broj 5/99), koje je donijela Skupština Grada Srpsko Sarajevo. Davalac inicijative smatra da je propisivanjem kao u osporenoj odredbi člana 5. stav 4. Statuta  da će se oblik, sadržaj i upotreba simbola urediti posebnom odlukom, a ne statutom, u suprotnosti sa odredbom člana 5. stav 4. Zakona o lokalnoj samoupravi, koja ne ostavlja mogućnost da se to pitanje reguliše odlukom, i u vezi s tim ukazuje na pravni stav koji je zauzeo Ustavni sud Republike Srpske u predmetu U-45/03, prilikom ocjenjivanja ustavnosti i zakonitosti Statuta Opštine Prijedor. Osporavajući  odredbu člana 7. Statuta, kojom je propisano da Opština ima praznik i slavu, a da odluku o tome donosi  Skupština Grada, davalac  inicijative  navodi da praznici i slave jedinica lokalne samouprave, kao javnih institucija, ne mogu imati vjerski karakter, jer se na taj način drugi konstitutivni narodi  i ostali građani dovode u diskriminirajući položaj. Prema navodima davaoca inicijative, Odluka o grbu i zastavi  Grada Srpsko Sarajevo, koja određuje izgled grba kao simbola ovoga grada, sadrži samo obilježja jednog konstitutivnog naroda, čime se  pripadnici druga dva naroda dovode u neravnopravan položaj.

          Skupština Grada Istočno Sarajevo, kao donosilac osporenih akata, dostavila je Sudu osporene akte i određenu dokumentaciju, ali  se nije izjašnjavala  o razlozima osporavanja. 

         Prema osporenom članu 5. stav 4. Statuta Grada Istočno Sarajevo („Službene novine Grada Istočno Sarajevo“ broj 20/05), oblik, sadržaj i upotreba simbola uređuju se posebnom odlukom u skladu sa zakonom, a prema članu 7. Grad ima svoj praznik i slavu, koja se slavi treće nedjelje u mjesecu septembru (st.1. i 2), a odluku prema stavu 3. ovog člana donosi Skupština Grada.

 

          Odluku o grbu i zastavi Grada Srpsko Sarajevo („Službene novine Grada Srpsko Sarajevo“ broj 5/99), donijela je, na osnovu člana 5. stav 2. i člana 27. tačka 3. Statuta Skupštine Grada Srpsko Sarajevo („Službene novine Grada Srpsko Sarajevo“ broj 2/98), Skupština Grada Srpsko Sarajevo, i njome se utvrđuje da Grad Srpsko Sarajevo ima amblem u formi grba čiji se sadržaj utvrđuje ovom odlukom (član 1).

 

 U postupku ocjenjivanja ustavnosti i zakonitostiosporene odredbe člana 5. stav 4.  i člana 7. Statuta Grada Istočno Sarajevo („Službene novine Grada Istočno Sarajevo“ broj 20/05)  Sud je imao u vidu da je Ustavom Republike Srpske utvrđeno da opština preko svojih organa u skladu sa zakonom izvršava zakone, druge propise i opšte akte Republike čije izvršavanje je povjereno opštini, obezbjeđuje izvršavanje propisa i opštih akata opštine (član 102. stav 1. tačka 6.), te da se sistem lokalne samouprave uređuje zakonom (član 102. stav 2). 

 

          Pored navedenih ustavnih odredbi, Sud je imao u vidu član 5. Zakona o lokalnoj samoupravi („Službeni glasnik Republike Srpske“ br. 101/04, 42/05 i 118/05) kojim je propisano da jedinica lokalne samouprave ima jedan ili više simbola (stav 1), da simbol izražava istorijsko, kulturno i prirodno nasljeđe jedinice lokalne samouprave (stav 2), te da grb jedinice lokalne samouprave mora biti sačinjen i opisan po pravilima heraldike (stav 3). Stavom 4. ovog člana je propisano da se oblik, sadržaj i upotreba simbola regulišu statutom jedinice lokalne samouprave u skladu sa zakonom. Takođe, članom 30. alineja 13. ovog zakona  propisano je  da skupština opštine donosi odluku o proglašenju praznika opštine.

 

          Imajući u vidu da je Ustavom utvrđeno da se sistem lokalne samouprave uređuje zakonom, te da je Zakonom o lokalnoj samoupravi propisano da se oblik, sadržaj i upotreba simbola regulišu statutom jedinice lokalne samouprave u skladu sa zakonom, Sud je ocijenio da osporena odredba člana 5. stav 4. Statuta Grada Istočno Sarajevo nije u saglasnosti sa zakonom. Naime,  Zakon o lokalnoj samoupravi, po ocjeni Suda, određuje da je akt kojim se uređuju oblik, sadržaj i upotreba simbola jedinice lokalne samouprave, Statut opštine, odnosno isti ne ostavlja mogućnost da se ovo pitanje reguliše na drugačiji način. S obzirom na to da je članom 108. Ustava Republike Srpske utvrđeno da zakoni,  drugi propisi i opšti akti moraju biti u saglasnosti sa Ustavom, kao i da propisi i opšti akti moraju biti u saglasnosti sa zakonom (st. 1. i 2.), Sud je ocijenio da osporena odredba člana 5. stav 4. Statuta Grada Istočno Sarajevo nije u saglasnosti ni sa Ustavom.

 

         Ocjenjujući osporeni član 7. Statuta, kojim je propisano da Grad, pored praznika, ima i slavu, Sud je utvrdio da je navedeno propisivanje u suprotnosti sa članom 30. alineja 13. Zakona o lokalnoj samoupravi, kojim je propisano da skupština opštine donosi odluku o proglašenju praznika opštine. Navedenom odredbom opština je, po ocjeni Suda,  ovlašćena  da odredi samo jedan dan kao praznik opštine, koji se slavi na području jedinice lokalne samouprave, pa je donosilac akta  prekoračio granice svojih  ustavnih i zakonskih ovlašćenja, a činjenica da osporena odredba nije u saglasnosti sa zakonom za čije je izvršenje donesena čini je neustavnom i sa stanovišta člana 108. Ustava.

 

           U  postupku razmatranja Odluke o grbu i zastavi Grada Srpsko Sarajevo („Službene novine Grada Srpsko Sarajevo“ broj 5/99) Sud je utvrdio da je Statut Skupštine Grada Srpsko Sarajevo („Službene novine Grada Srpsko Sarajevo“ broj 2/98), koji je naznačen kao pravni osnov za donošenje osporene odluke,  prestao da važi prije podnošenja inicijative, jer je prestao da važi  Zakon o lokalnoj samoupravi („Službeni glasnik Republike Srpske“ br. 35/99, 20/01 i 51/01) na osnovu koga je taj Statut donesen.  Naime, članom 168. novog Zakona o lokalnoj samoupravi („Službeni glasnik Republike Srpske“ br. 101/04, 42/05 i 118/05) propisano je da  danom stupanja na snagu ovog zakona prestaje da važi raniji Zakon o lokalnoj samoupravi i svi propisi doneseni na osnovu tog zakona. Saglasno tome, Skupština Grada Istočno Sarajevo je donijela novi Statut Grada, koji je objavljen u „Službenim novinama Grada Istočno Sarajevo“ broj 20/05.

 

        Imajući u vidu nastalu pravnu situaciju, da je prestankom važenja opštih pravnih akata koji su poslužili kao pravni osnov za donošenje osporene odluke, prestala da važi i osporena odluka, Sud je, na osnovu člana 37. stav 1. tačka d) Zakona o Ustavnom sudu Republike Srpske odlučio da ne prihvati inicijativu za ocjenjivanje ustavnosti i zakonitosti Odluke o grbu i zastavi Grada Srpsko Sarajevo („Službene novine Grada Srpsko Sarajevo“ broj 5/99).

 

         S obzirom na to da je u toku prethodnog postupka pravno stanje potpuno utvrđeno i da prikupljeni podaci pružaju pouzdan osnov za odlučivanje, Sud je, na osnovu člana 40. stav 5. Zakona o Ustavnom sudu Republike Srpske („Službeni glasnik Republike Srpske“ broj 104/11), donio odluku bez donošenja rješenja o pokretanju postupka.

 

           Na osnovu izloženog odlučeno je kao u dispozitivu ove odluke.

 

      Ovu odluku  Ustavni sud je donio u sastavu: predsjednik Suda Džerard Selman i sudije: Milenko Arapović, Vojin Bojanić, Amor Bukić, Zoran Lipovac, prof. dr Duško Medić, akademik prof. dr Snežana Savić i Avdo Špiljak.

 

 

                                                                                                         PREDSJEDNIK

Broj: U-36-5/10                                                                           USTAVNOG SUDA                          

29. maj 2013. godine                                                       

                                                                                                          Džerard Selman