Ustavni sud Republike Srpske, na osnovu člana 115. Ustava Republike Srpske, člana 40. stav 5, člana 60. stav 1. tač. a) i b) i člana 61. stav 1. tačka d) Zakona o Ustavnom sudu Republike Srpske („Službeni glasnik Republike Srpske“ br. 104/11 i 92/12), na sjednici održanoj 22. oktobra 2025. godine, d o n i o j e

O D L U K U

Utvrđuje se da član 90. Pravilnika o unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji radnih mjesta u Ministarstvu unutrašnjih poslova Republike Srpske, broj S/M-I-020-1/23 od 24. avgusta 2023. godine, sa ispravkom od 31. avgusta 2023. godine, u dijelovima kojima je određena stručna sprema za obavljanje poslova i zadataka radnih mjesta „operativni dežurni – rukovodilac“, „operativni dežurni“, „pomoćnik komandira jedinice“, „vođa tima“, „pomoćnik komandira policijske stanice za bezbjednost saobraćaja“, „stručni saradnik za obradu prekršaja“, „pomoćnik komandira policijske stanice (VŠS), “komandir staničnog odjeljenja policije“, „šef smjene (sa VŠS)“, „vođa sektora I kategorije“, „stručni saradnik za KE i OE (VŠS)“, „inspektor kriminalističke policije sa VŠS“, „stručni saradnik za izdavanje ličnih dokumenata i registraciju motornih vozila – rukovodilac grupe (u PU Banja Luka)“, „stručni saradnik za izdavanje ličnih dokumenata i registraciju motornih vozila (VŠS)“, „stručni saradnik za poslove putnih isprava i oružja – rukovodilac (u PS Novo Goražde, Rudo, Ribnik i Istočni Stari Grad)“, „stručni saradnik za radne odnose i socijalna pitanja“, „stručni saradnik za radne odnose, socijalna pitanja i kadrovske evidencije“, „stručni saradnik za kontrolu oružja i municije“, “stručni saradnik za poslove oružja“ i „stručni saradnik za izdavanje ličnih dokumenata, registraciju motornih vozila i poslove oružja“ nije u saglasnosti sa Ustavom Republike Srpske, Zakonom o visokom obrazovanju ("Službeni glasnik Republike Srpske", br. 67/20 i 107/24) i Zakonom o zvanjima koja se stiču završetkom visokog obrazovanja ("Službeni glasnik Republike Srpske", br. 33/14 i 63/14).

Ne prihvata se inicijativa za pokretanje postupka za ocjenjivanje saglasnosti člana 90. Pravilnika o unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji radnih mjesta u Ministarstvu unutrašnjih poslova Republike Srpske, broj S/M-I-020-1/23 od 31. avgusta 2023. godine i 31. avgusta 2023. godine sa članom 2. Zakona o zabrani diskriminacije (“Službeni glasnik Bosne i Hercegovine”, br. 59/09 i 66/16).

O b r a z l o ž e nj e

Mehdin Čivić iz Osmaka dao je Ustavnom sudu Republike Srpske inicijativu za pokretanje postupka za ocjenjivanje ustavnosti i zakonitosti člana 90. Pravilnika o unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji radnih mjesta u Ministarstvu unutrašnjih poslova Republike Srpske, broj S/M-I-020-1/23 od 31. avgusta 2023. godine. Po mišljenju davaoca inicijative, osporeni član navedenog pravilnika, u dijelu kojim je kao uslov u pogledu stručne spreme za određena radna mjesta iz djelokruga rada Policijske uprave propisana samo „viša stručna sprema“, nije u saglasnosti sa čl. 10. i 108. Ustava Republike Srpske, Bolonjskom deklaracijom iz 1999. godine, članom 2. Zakona o zabrani diskriminacije (“Službeni glasnik Bosne i Hercegovine”, br. 59/09 i 66/16), čl. 19. do 25. Zakona o radu (“Službeni glasnik Republike Srpske”, br. 1/16, 66/18, 91/21 - Odluka Ustavnog suda Republike Srpske, 119/21, 112/23 i 39/24), čl. 3, 4, 13, 14. i 15. Zakona o visokom obrazovanju (“Službeni glasnik Republike Srpske” broj 67/20), te čl. 1. do 28. Zakona o zvanjima koja se stiču završetkom visokog obrazovanja (“Službeni glasnik Republike Srpske”, br. 33/14 i 63/14). Obrazlažući navedeno davalac inicijative ističe da važeći zakoni koji regulišu oblast visokog obrazovanja u Republici Srpskoj i Bosni i Hercegovini ne poznaju termin “viša stručna sprema”, odnosno da navedeni termin nakon usklađivanja oblasti visokog obrazovanja sa Bolonjskom deklaracijom nije dio važećeg zakonodavstva, kao i da su sva lica koja su završila studij prema ranije važećim zakonskim propisima iz oblasti visokog obrazovanja imala obavezu usaglašavanja stečenih zvanja sa važećim zakonima i sistemom visokog obrazovanja. Nadalje, davalac inicijative tvrdi da su osporenim propisivanjem diskriminisani policijski službenici, i to po osnovu stručne spreme, jer stavlja u povoljniji položaj lica čiju stručnu spremu ne poznaje važeće zakonodavstvo u oblasti visokog obrazovanja u Republici Srpskoj. Davalac inicijative, takođe, iznosi i druge razloge zbog kojih, po njegovom mišljenju, osporeno propisivanje nije u saglasnosti sa navedenim zakonskim rješenjima, te predlaže da Sud, nakon sprovedenog postupka, utvrdi neustavnost i nezakonitost osporenog člana Pravilnika u dijelu koji se odnosi na uslove za raspored policijskih službenika sa “višom stručnom spremom”.

U odgovoru Ministarstva unutrašnjih poslova Republike Srpske navodi se da je osporeni pravilnik donesen na osnovu člana 63. stav 1. i člana 75. stav 2. Zakona o republičkoj upravi („Službeni glasnik Republike Srpske“, br. 115/18, 111/21, 15/22, 56/22, 132/22 i 90/23), te čl. 11. i 75. Zakona o policiji i unutrašnjim poslovima („Službeni glasnik Republike Srpske“, br. 57/16, 110/16, 58/19, 82/19,18/22, 55/23 i 48/24), kao i da je usklađen sa Uredbom o kriterijumima za unutrašnju organizaciju i sistematizaciju radnih mjesta u republičkim organima uprave Republike Srpske („Službeni glasnik Republike Srpske“ broj 109/19). U odgovoru se ne osporava da je članom 90. Pravilnika o unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji radnih mjesta u Ministarstvu unutrašnjih poslova za određena radna mjesta kao poseban uslov za obavljanje poslova i zadataka propisana viša stručna sprema, ali se tvrdi da, i pored toga, u postupku popunjavanja upražnjenih radnih mjesta kod kojih je propisana viša stručna sprema ravnopravno mogu da konkurišu i lica koja su završila akademski studij prvog ciklusa u trajanju od tri, odnosno četiri godine, koji se vrednuje sa 180 ETCS bodova, odnosno 240 ETCS bodova, određenog strukovnog zvanja, koji je propisan Pravilnikom. U odgovoru se, takođe, navodi da Ustav ne sadrži ograničenja u pogledu nadležnosti donosioca osporenog akta da uredi prava po osnovu stečenog obrazovanja u pogledu posebnih uslova za obavljanje određenih poslova i zadataka i tvrdi da, u konkretnom slučaju, postoje objektivni, ustavnopravno prihvatljivi razlozi koji osporenu podzakonsku normu ne čine diskriminatornom, pri čemu pitanje opravdanosti i cjelishodnosti osporenog normativnog rješenja prema članu 115. Ustava nije u domenu nadležnosti Ustavnog suda. Uz to, u odgovoru je navedeno da se donosilac akta prilikom propisivanja posebnih uslova za obavljanje poslova i zadataka (vrste i stepena stručne spreme) sistematizovanih radnih mjesta rukovodio načelima na kojima se prema pozitivno-pravnim propisima, koji uređuju ovu oblast, zasniva unutrašnja organizacija i sistematizacija radnih mjesta Ministarstva, bez namjere diskriminacije prava po osnovu stečenog obrazovanja. U odgovoru je, takođe, naglašeno da su donosioci akta, kojim se uređuje unutrašnja organizacija i sistematizacija radnih mjesta u organima uprave, slobodni u ocjeni izbora propisivanja posebnih uslova za obavljanje poslova i zadataka u Ministarstvu, kao i kategorizaciji izvršilaca, pri čemu se obavezno rukovode prirodom i složenošću poslova i zadataka sistematizovanih radnih mjesta, a izbor mogućnosti mora odgovoriti potrebama konkretnog radnog mjesta. Shodno navedenom u odgovoru se predlaže da se inicijativa ne prihvati.

Odredbama člana 90. pod „VI OPISI POSLOVA I ZADATAKA RADNIH MJESTA IZ DJELOKRUGA RADA POLICIJSKE UPRAVE“ Pravilnika o unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji radnih mjesta u Ministarstvu unutrašnjih poslova Republike Srpske, broj S/M-I-020-1/23 od 24. avgusta 2023. godine, sa ispravkom od 31. avgusta 2023. godine utvrđena je, u osporenom dijelu, potrebna stručna sprema za obavljanje poslova i zadataka radnih mjesta, i to na sljedeći način:

- „operativni dežurni – rukovodilac“, „operativni dežurni“ i „šef smjene (sa VŠS)“ - viša stručna sprema policijsko-bezbjednosnog, društvenog ili tehničkog smjera,

- „pomoćnik komandira jedinice“, „vođa tima“, „pomoćnik komandira policijske stanice za bezbjednost saobraćaja“, „pomoćnik komandira policijske stanice (VŠS), “komandir staničnog odjeljenja policije“, „vođa sektora I kategorije“ i „inspektor kriminalističke policije sa VŠS“ - viša stručna sprema policijskog, pravnog, bezbjednosnog ili društvenog smjera,

- „stručni saradnik za obradu prekršaja“, „stručni saradnik za poslove putnih isprava i oružja – rukovodilac (u PS Novo Goražde, Rudo, Ribnik i Istočni Stari Grad)“, „stručni saradnik za radne odnose i socijalna pitanja“, „stručni saradnik za radne odnose, socijalna pitanja i kadrovske evidencije“ i „stručni saradnik za izdavanje ličnih dokumenata, registraciju motornih vozila i poslove oružja“ - viša stručna sprema pravnog ili drugog društvenog smjera i

- „stručni saradnik za KE i OE (VŠS)“, „stručni saradnik za izdavanje ličnih dokumenata i registraciju motornih vozila – rukovodilac grupe (u PU Banja Luka)“ i „stručni saradnik za kontrolu oružja i municije“ - viša stručna sprema društvenog smjera.

Prilikom razmatranja osnovanosti navoda davaoca inicijative Sud je imao u vidu odredbe Ustava Republike Srpske kojima je utvrđeno: da su građani Republike ravnopravni u slobodama, pravima i dužnostima, jednaki su pred zakonom i uživaju istu pravnu zaštitu bez obzira na rasu, pol, jezik, nacionalnu pripadnost, vjeroispovijest, socijalno porijeklo, rođenje, obrazovanje, imovno stanje, političko i drugo uvjerenje, društveni položaj ili drugo lično svojstvo (član 10), da je svako slobodan u izboru zanimanja i zaposlenja i pod jednakim uslovima mu je dostupno radno mjesto i funkcija (član 39. stav 3), da Republika uređuje i obezbjeđuje, pored ostalog, organizaciju, nadležnost i rad državnih organa, radne odnose, obrazovanje, te zapošljavanje (tač. 10. i 12. Amandmana XXXII na Ustav Republike Srpske kojim je zamijenjen član 68. Ustava), te da zakoni, statuti, drugi propisi i opšti akti moraju biti u saglasnosti sa Ustavom, a propisi i drugi opšti akti moraju biti u saglasnosti sa zakonom (član 108).

Pored navedenih odredaba Ustava, Sud je imao u vidu da je odredbama Zakona o republičkoj upravi („Službeni glasnik Republike Srpske“, br. 115/18, 111/21, 15/22, 56/22, 132/22 i 90/23) koje su navedene kao pravni osnov za donošenje osporenog pravilnika propisano: da organi uprave donose pravilnike, naredbe, uputstva i druge opšte akte (član 63. stav 1), te da akt o unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji radnih mjesta donosi rukovodilac organa uprave, uz saglasnost Vlade (član 75. stav 2).

Uz to, Sud je imao u vidu da je odredbama Zakona o policiji i unutrašnjim poslovima („Službeni glasnik Republike Srpske“, br. 57/16, 110/16, 58/19, 82/19, 18/22 – Odluka Ustavnog suda Republike Srpske, 55/23 i 48/24) koje su navedene kao pravni osnov za donošenje predmetnog pravilnika, kao i u drugim odredbama ovog zakona koje su relevantne za razmatranje osnovanosti navoda davaoca inicijative propisano: članom 1. da se ovim zakonom uređuju nadležnost, djelokrug, osnovi organizacije i rukovođenja u Ministarstvu unutrašnjih, policijski i drugi unutrašnji poslovi iz nadležnosti Ministarstva, osnovni principi u primjeni policijskih ovlašćenja, policijska ovlašćenja, dužnosti i prava iz radnih odnosa, prijem u radni odnos u Ministarstvo policijskih službenika, državnih službenika i namještenika, činovi i unapređenje policijskih službenika, radni uslovi policijskih službenika, disciplinska i materijalna odgovornost policijskih službenika, obrada ličnih podataka i zaštita tajnih podataka, policijska i stručna obuka, kontrola i javnost rada Ministarstva i druga pitanja; članom 8. da policijske poslove iz člana 5. ovog zakona obavljaju policijski službenici, a poslove iz čl. 6. i 7. ovog zakona obavljaju državni službenici i namještenici, kao i policijski službenici (stav 2); članom 11. da se naziv, djelokrug i sjedište osnovnih i unutrašnjih organizacionih jedinica, međusobni odnosi između organizacionih jedinica, broj i status zaposlenih u Ministarstvu, opis poslova radnih mjesta, kao i posebni uslovi koje treba da ispunjava zaposleni utvrđuju Pravilnikom o unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji radnih mjesta u Ministarstvu unutrašnjih poslova, koji donosi ministar unutrašnjih poslova, uz saglasnost Vlade; članom 65. da ministar odlučuje o zasnivanju i prestanku radnog odnosa policijskih službenika, državnih službenika i namještenika zaposlenih u Ministarstvu (stav 1), da ministar odlučuje i o drugim pravima iz radnog odnosa policijskih službenika, državnih službenika i namještenika (stav 2); članom 74. stav 1. da prilikom zapošljavanja u svojstvu policijskog službenika lice mora ispunjavati opšte uslove: 1) da ima državljanstvo Republike Srpske, odnosno Bosne i Hercegovine (tačka 1), da ima između 18 i 25 godina za početni čin - mlađi policajac i do 30 godina za početni čin - mlađi inspektor, izuzev za lice sa završenom Višom školom unutrašnjih poslova, odnosno Visokom školom unutrašnjih poslova i ako se zapošljavanje vrši u skladu sa članom 72. ovog zakona i do 30 godina za lice sa završenom drugom visokoškolskom ustanovom sa kojom Ministarstvo ima zaključen ugovor u skladu sa članom 154. ovog zakona, ukoliko zasniva radni odnos u Ministarstvu u činu mlađeg policajca (tačka 2), da ima najmanje IV stepen stručne spreme za čin mlađeg policajca i najmanje VII stepen stručne spreme za čin mlađeg inspektora (tačka 3), da priloži ljekarsko uvjerenje koje nije starije od tri mjeseca kao dokaz o posebnoj fizičkoj i psihičkoj sposobnosti za rad (tačka 4), da nije otpušteno iz institucije državne uprave ili iz vojne službe u Bosni i Hercegovini po osnovu izrečene disciplinske mjere u posljednjih pet godina ili da licu u toku trajanja disciplinskog postupka, a prije izricanja konačne odluke o disciplinskoj odgovornosti, nije na lični zahtjev prestao radni odnos u posljednjih pet godina (tačka 5), da protiv lica nije pokrenut krivični postupak (tačka 6), da pravosnažnom presudom nije izrečena kazna za krivično djelo koje se goni po službenoj dužnosti, osim za krivična djela ugrožavanja javnog saobraćaja za koje je pravosnažnom presudom izrečena kazna zatvora do šest mjeseci (tačka 7), da nije kažnjeno za prekršaj sa obilježjem nasilja (tačka 8), da dosadašnje ponašanje, navike ili sklonosti ukazuju na podobnost za obavljanje policijskih poslova (tačka 9) i da nije optuženo od Međunarodnog krivičnog tribunala za bivšu Jugoslaviju i da nije odbilo da se pojavi pred Tribunalom u svojstvu svjedoka (tačka 10); članom 75. da pored opštih uslova ministar na prijedlog direktora određuje posebne uslove, koji se utvrđuju pravilnikom.

Nadalje, Sud je imao u vidu odredbe Zakona o visokom obrazovanju ("Službeni glasnik Republike Srpske ", br. 67/20 i 107/24) i to: člana 13. da se djelatnost visokog obrazovanja ostvaruje kroz akademske i strukovne studije (stav 1); člana 14. da su nivoi visokog obrazovanja prvi ciklus, drugi ciklus i treći ciklus (stav 1), da studije prvog i drugog ciklusa visokog obrazovanja mogu biti akademske i strukovne (stav 2), da su studije trećeg ciklusa akademske studije (stav 3); člana 15. da se studije iz člana 13. ovog zakona izvode u skladu sa Evropskim sistemom prenosa i akumulacije bodova (u daljem tekstu: ECTS) (stav 1); člana 16. da studije prvog ciklusa traju tri ili četiri godine i vrednuju se sa najmanje 180 ECTS bodova, odnosno najmanje 240 ECTS bodova, osim kratkog programa studija koji traje od jedne do dvije godine i vrednuje se sa najmanje 60 ECTS bodova do najmanje 120 ECTS bodova (stav 2); člana 29. da završetkom studija prvog, drugog, integrisanog ili trećeg ciklusa lice stiče strukovno, akademsko, naučno ili umjetničko zvanje u određenoj oblasti, zavisno od vrste i nivoa završenog studijskog programa (stav 1), te da se zvanje koje stiče lice iz stava 1. ovog člana uređuje propisima kojima je uređena oblast zvanja (stav 2).

S obzirom na navedene odredbe Zakona o visokom obrazovanju Sud je imao u vidu i Zakon o zvanjima koja se stiču završetkom visokog obrazovanja ("Službeni glasnik Republike Srpske", br. 33/14 i 63/14) i to: član 3. da se zvanje stiče završetkom prvog, drugog i trećeg ciklusa studija, u skladu sa propisima o visokom obrazovanju, i može biti strukovno, akademsko i naučno (stav 1), da se strukovna zvanja stiču završetkom prvog ciklusa strukovnih studija (stav 2), da se akademska zvanja stiču završetkom prvog i drugog ciklusa akademskih studija (stav 3), da se naučna zvanja stiču završetkom trećeg ciklusa akademskih studija (stav 4); član 5. da lice koje završi strukovni studij prvog ciklusa u trajanju od tri godine, koji se vrednuje sa 180 bodova po Evropskom sistemu prenosa bodova (u daljem tekstu: ECTS), stiče zvanje "strukovni" iz odgovarajuće oblasti sa naznakom broja bodova, tj. 180 ECTS bodova (stav 1), da lice koje završi strukovni studij prvog ciklusa u trajanju od četiri godine, koji se vrednuje sa 240 ECTS bodova, stiče zvanje "strukovni specijalista" iz odgovarajuće oblasti sa naznakom broja bodova, tj. 240 ECTS bodova (stav 2); član 6. da lice koje završi akademski studij prvog ciklusa u trajanju od tri, odnosno četiri godine, koji se vrednuje sa najmanje 180, odnosno 240 ECTS bodova, stiče akademsko zvanje “diplomirani”, odnosno “diplomirani inženjer” iz odgovarajuće oblasti uz navođenje broja bodova, tj. 180 ECTS, odnosno 240 ECTS bodova (stav 1); član 15. da lica koja su završila studij prema ranije važećim zakonskim propisima iz oblasti visokog obrazovanja mogu tražiti od visokoškolske ustanove u kojoj su stekli zvanje da im, na način utvrđen statutom visokoškolske ustanove, izda javnu ispravu o ekvivalenciji ranije stečenog zvanja sa novim zvanjem, u skladu sa ovim zakonom (stav 1).

Polazeći od izloženog Sud je ocijenio da je ministar unutrašnjih poslova bio ovlašćen da, uz saglasnost Vlade, donese Pravilnik o unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji radnih mjesta u Ministarstvu unutrašnjih poslova Republike Srpske, kao i da njime, između ostalog, utvrdi posebne uslove za obavljanje poslova i zadataka radnih mjesta iz djelokruga Policijske uprave. Međutim, po ocjeni Suda, navedeno ovlašćenje ministra unutrašnjih poslova da Pravilnikom, na prijedlog direktora policije, utvrdi posebne uslove, što podrazumijeva i potreban uslov u pogledu stručne spreme za svako sistematizovano radno mjesto, nije neograničeno, već mora biti u skladu sa Ustavom i relevantnim odredbama zakona. Naime, iz navedenih odredaba Zakona o visokom obrazovanju proizlazi da se djelatnost visokog obrazovanja ostvaruje kroz akademske i strukovne studije, te da su nivoi visokog obrazovanja prvi ciklus, drugi ciklus i treći ciklus (član 13. stav 1. i član 14. st. 1. i 2), kao i da se obim studija izražava zbirom ECTS bodova (čl. 15. i 16). Nadalje, iz navedenih odredaba Zakona o zvanjima koja se stiču završetkom visokog obrazovanja proizlazi da lice koje završi strukovni studij prvog ciklusa u trajanju od tri godine, koji se vrednuje sa 180 ECTS bodova, stiče zvanje “strukovni” iz odgovarajuće oblasti sa naznakom broja bodova, tj. 180 ECTS bodova, a završetkom strukovnog studija prvog ciklusa u trajanju od četiri godine, koji se vrednuje sa 240 ECTS, stiče zvanje "strukovni specijalista" iz odgovarajuće oblasti sa naznakom broja bodova, tj. 240 ECTS bodova, te da lice koje završi akademski studij prvog ciklusa u trajanju od tri, odnosno četiri godine koji se vrednuje sa 180 ECTS, odnosno sa 240 ECTS bodova stiče akademsko zvanje “diplomirani” iz odgovarajuće oblasti uz navođenje broja bodova. Uz to, iz navedenih odredaba ovog zakona proizlazi da lica koja su završila studij prema ranije važećim zakonskim propisima iz oblasti visokog obrazovanja mogu, ali ne moraju, tražiti od visokoškolske ustanove u kojoj su stekli zvanje da im, na način utvrđen statutom visokoškolske ustanove, izda javnu ispravu o ekvivalenciji ranije stečenog zvanja sa novim zvanjem. Međutim, u konkretnom slučaju, za obavljanje poslova i zadataka radnih mjesta „operativni dežurni – rukovodilac“, „operativni dežurni“, „pomoćnik komandira jedinice“, „vođa tima“, „pomoćnik komandira policijske stanice za bezbjednost saobraćaja“, „stručni saradnik za obradu prekršaja“, „pomoćnik komandira policijske stanice (VŠS), “komandir staničnog odjeljenja policije“, „šef smjene (sa VŠS)“, „vođa sektora I kategorije“, „stručni saradnik za KE i OE (VŠS)“, „inspektor kriminalističke policije sa VŠS“, „stručni saradnik za izdavanje ličnih dokumenata i registraciju motornih vozila – rukovodilac grupe (u PU Banja Luka)“, „stručni saradnik za izdavanje ličnih dokumenata i registraciju motornih vozila (VŠS)“, „stručni saradnik za poslove putnih isprava i oružja – rukovodilac (u PS Novo Goražde, Rudo, Ribnik i Istočni Stari Grad)“, „stručni saradnik za radne odnose i socijalna pitanja“, „stručni saradnik za radne odnose, socijalna pitanja i kadrovske evidencije“, „stručni saradnik za kontrolu oružja i municije“, “stručni saradnik za poslove oružja“ i „stručni saradnik za izdavanje ličnih dokumenata, registraciju motornih vozila i poslove oružja“ određena je samo stručna sprema stečena u skladu sa ranije važećim propisima u oblasti visokog obrazovanja (viša stručna sprema policijsko-bezbjednosnog, društvenog ili tehničkog smjera, viša stručna sprema policijskog, pravnog, bezbjednosnog ili društvenog smjera, viša stručna sprema pravnog ili društvenog smjera, i viša stručna sprema društvenog smjera). Imajući u vidu navedeno, dakle da ministar unutrašnjih poslova prilikom određivanja potrebnih uslova u pogledu stručne spreme za obavljanje poslova i zadataka radnih mjesta „operativni dežurni – rukovodilac“, „operativni dežurni“, „pomoćnik komandira jedinice“, „vođa tima“, „pomoćnik komandira policijske stanice za bezbjednost saobraćaja“, „stručni saradnik za obradu prekršaja“, „pomoćnik komandira policijske stanice (VŠS), “komandir staničnog odjeljenja policije“, „šef smjene (sa VŠS)“, „vođa sektora I kategorije“, „stručni saradnik za KE i OE (VŠS)“, „inspektor kriminalističke policije sa VŠS“, „stručni saradnik za izdavanje ličnih dokumenata i registraciju motornih vozila – rukovodilac grupe (u PU Banja Luka)“, „stručni saradnik za izdavanje ličnih dokumenata i registraciju motornih vozila (VŠS)“, „stručni saradnik za poslove putnih isprava i oružja – rukovodilac (u PS Novo Goražde, Rudo, Ribnik i Istočni Stari Grad)“, „stručni saradnik za radne odnose i socijalna pitanja“, „stručni saradnik za radne odnose, socijalna pitanja i kadrovske evidencije“, „stručni saradnik za kontrolu oružja i municije“, “stručni saradnik za poslove oružja“ i „stručni saradnik za izdavanje ličnih dokumenata, registraciju motornih vozila i poslove oružja“ nije uzeo u obzir odredbe važećih zakona iz oblasti visokog obrazovanja (Zakon o visokom obrazovanju i Zakon o zvanjima koja se stiču završetkom visokog obrazovanja), odnosno da je pitanja koja se tiču stručne spreme za navedena radna mjesta regulisao na drugačiji način u odnosu na važeća zakonska rješenja, Sud je utvrdio da član 90. Pravilnika, u dijelovima kojima je određena stručna sprema za obavljanje poslova i zadataka radnih mjesta „operativni dežurni – rukovodilac“, „operativni dežurni“, „pomoćnik komandira jedinice“, „vođa tima“, „pomoćnik komandira policijske stanice za bezbjednost saobraćaja“, „stručni saradnik za obradu prekršaja“, „pomoćnik komandira policijske stanice (VŠS), “komandir staničnog odjeljenja policije“, „šef smjene (sa VŠS)“, „vođa sektora I kategorije“, „stručni saradnik za KE i OE (VŠS)“, „inspektor kriminalističke policije sa VŠS“, „stručni saradnik za izdavanje ličnih dokumenata i registraciju motornih vozila – rukovodilac grupe (u PU Banja Luka)“, „stručni saradnik za izdavanje ličnih dokumenata i registraciju motornih vozila (VŠS)“, „stručni saradnik za poslove putnih isprava i oružja – rukovodilac (u PS Novo Goražde, Rudo, Ribnik i Istočni Stari Grad)“, „stručni saradnik za radne odnose i socijalna pitanja“, „stručni saradnik za radne odnose, socijalna pitanja i kadrovske evidencije“, „stručni saradnik za kontrolu oružja i municije“, “stručni saradnik za poslove oružja“ i „stručni saradnik za izdavanje ličnih dokumenata, registraciju motornih vozila i poslove oružja“ nije u saglasnosti sa relevantnim odredbama Zakona o visokom obrazovanju i Zakona o zvanjima koja se stiču završetkom visokog obrazovanja.

Određujući na ovaj način članom 90. Pravilnika uslove u pogledu stručne spreme za obavljanje poslova i zadataka radnih mjesta „operativni dežurni - rukovodilac“, „operativni dežurni“, „pomoćnik komandira jedinice“, „vođa tima“, „pomoćnik komandira policijske stanice za bezbjednost saobraćaja“, „stručni saradnik za obradu prekršaja“, „pomoćnik komandira policijske stanice (VŠS), “komandir staničnog odjeljenja policije“, „šef smjene (sa VŠS)“, „vođa sektora I kategorije“, „stručni saradnik za KE i OE (VŠS)“, „inspektor kriminalističke policije sa VŠS“, „stručni saradnik za izdavanje ličnih dokumenata i registraciju motornih vozila – rukovodilac grupe (u PU Banja Luka)“, „stručni saradnik za izdavanje ličnih dokumenata i registraciju motornih vozila (VŠS)“, „stručni saradnik za poslove putnih isprava i oružja – rukovodilac (u PS Novo Goražde, Rudo, Ribnik i Istočni Stari Grad)“, „stručni saradnik za radne odnose i socijalna pitanja“, „stručni saradnik za radne odnose, socijalna pitanja i kadrovske evidencije“, „stručni saradnik za kontrolu oružja i municije“, “stručni saradnik za poslove oružja“ i „stručni saradnik za izdavanje ličnih dokumenata, registraciju motornih vozila i poslove oružja“ ministar unutrašnjih poslova je, po ocjeni Suda, narušio načelo ravnopravnosti i jednakosti iz člana 10. Ustava, jer je lica koja imaju stručnu spremu stečenu u skladu sa ranije važećim propisima u oblasti obrazovanja (viša stručna sprema policijsko-bezbjednosnog, društvenog ili tehničkog smjera, viša stručna sprema policijskog, pravnog, bezbjednosnog ili društvenog smjera, viša stručna sprema pravnog ili društvenog smjera, i viša stručna sprema društvenog smjera) stavio u privilegovan položaj u odnosu na lica koja su završila studije u skladu sa važećim propisima, a koja po nivou i sadržaju obrazovanja u potpunosti odgovaraju traženim kvalifikacijama. Pored toga, Sud je ocijenio da je u konkretnom slučaju došlo i do povrede ustavnih garancija iz člana 39. stav 3. u dijelu u kojem je zajemčeno da je svakom pod jednakim uslovima dostupno radno mjesto. Osporeno propisivanje, po ocjeni Suda, predstavlja jasan primjer kršenja ove ustavne norme, jer omogućava da poslove i zadatke određenih radnih mjesta obavljaju samo lica koja imaju određenu stručnu spremu stečenu prema ranije važećim propisima iz oblasti visokog obrazovanja, dok istovremeno onemogućava obavljanje tih poslova i zadataka licima koja su stekla određenu stručnu spremu u skladu sa važećim propisima iz oblasti visokog obrazovanja, a koja po nivou i sadržaju obrazovanja u potpunosti odgovara traženim kvalifikacijama, dakle onemogućava određena lica da obavljaju poslove i zadatke radnih mjesta „operativni dežurni – rukovodilac“, „operativni dežurni“, „pomoćnik komandira jedinice“, „vođa tima“, „pomoćnik komandira policijske stanice za bezbjednost saobraćaja“, „stručni saradnik za obradu prekršaja“, „pomoćnik komandira policijske stanice (VŠS), “komandir staničnog odjeljenja policije“, „šef smjene (sa VŠS)“, „vođa sektora I kategorije“, „stručni saradnik za KE i OE (VŠS)“, „inspektor kriminalističke policije sa VŠS“, „stručni saradnik za izdavanje ličnih dokumenata i registraciju motornih vozila – rukovodilac grupe (u PU Banja Luka)“, „stručni saradnik za izdavanje ličnih dokumenata i registraciju motornih vozila (VŠS)“, „stručni saradnik za poslove putnih isprava i oružja – rukovodilac (u PS Novo Goražde, Rudo, Ribnik i Istočni Stari Grad)“, „stručni saradnik za radne odnose i socijalna pitanja“, „stručni saradnik za radne odnose, socijalna pitanja i kadrovske evidencije“, „stručni saradnik za kontrolu oružja i municije“, “stručni saradnik za poslove oružja“ i „stručni saradnik za izdavanje ličnih dokumenata, registraciju motornih vozila i poslove oružja“ samo zbog toga što nemaju stručnu spremu stečenu prema ranije važećim propisima iz oblasti obrazovanja.

S obzirom na izloženo Sud je ocijenio da propisivanje iz člana 90. Pravilnika, u navedenom dijelu, nije u saglasnosti ni sa članom 108. Ustava.

Prema članu 115. Ustava Republike Srpske, nije u nadležnosti Suda da cijeni usaglašenost propisa sa zakonima koje je usvojila Parlamentarna skupština Bosne i Hercegovine, u konkretnom slučaju sa članom 2. Zakona o zabrani diskriminacije (“Službeni glasnik Bosne i Hercegovine”, br. 59/09 i 66/16).

S obzirom na utvrđene razloge neustavnosti i nezakonitosti razmatranje navoda davaoca inicijative o nesaglasnosti osporenog propisivanja sa odredbama Zakona o radu nije, po ocjeni Suda, od značaja za odlučivanje u ovoj ustavnopravnoj stvari.

Navode davaoca inicijative o povredi Bolonjske deklaracije iz 1999. godine Sud nije razmatrao, jer se radi o paušalnim navodima, bez obrazloženja na koji način je osporenim propisivanjem došlo do povrede navedene deklaracije.

Cijeneći da je u toku prethodnog postupka pravno stanje potpuno utvrđeno i da prikupljeni podaci pružaju pouzdan osnov za odlučivanje, Sud je, na osnovu člana 40. stav 5. Zakona o Ustavnom sudu Republike Srpske, u ovom predmetu odlučio bez donošenja rješenja o pokretanju postupka.

Na osnovu izloženog Sud je odlučio kao u izreci ove odluke.

Ovu odluku Ustavni sud je donio u sastavu: predsjednik Suda mr Džerard Selman i sudije: Vojin Bojanić, Amor Bukić, Zlatko Kulenović, prof. dr Radomir V. Lukić, prof. dr Ivanka Marković, prof. dr Darko Radić i akademik prof. dr Snežana Savić.

PREDSJEDNIK

USTAVNOG SUDA

Mr Džerard Selman

Broj: U-91/24

22. oktobar 2025. godine