Ustavni sud Republike Srpske, na osnovu člana 115. Ustava Republike Srpske, člana 37. stav 1. tačka g) i člana 61. stav 1. tačka d) Zakona o Ustavnom sudu Republike Srpske („Službeni glasnik Republike Srpske“ br. 104/11 i 92/12), na sjednici održanoj 25. januara 2023. godine,  d o n i o   j e

R J E Š E Nj E

            Ne prihvata se inicijativa za pokretanje postupka za ocjenjivanje ustavnosti člana 53. stav 4. Zakona o krivičnom postupku Republike Srpske („Službeni glasnik Republike Srpske“ br. 53/12, 91/17, 66/18 i 15/21).

O b r a z l o ž e nj e

Zajednička advokatska kancelarija Kremenović i Mikanović iz Banjaluke dala je Ustavnom sudu Republike Srpske inicijativu za pokretanje postupka za ocjenjivanje ustavnosti člana 53. stav 4. Zakona o krivičnom postupku Republike Srpske („Službeni glasnik Republike Srpske“ br. 53/12, 91/17, 66/18 i 15/21). U inicijativi se navodi da je osporena odredba člana 53. stav 4. Zakona o krivičnom postupku Republike Srpske u suprotnosti sa članovima 19. i 108. Ustava Republike Srpske. Po mišljenju davaoca inicijative propisivanjem kao u osporenoj zakonskoj odredbi, osumnjičenom, odnosno optuženom, je uskraćeno pravo da sam bira branioca po službenoj dužnosti, a koje pravo je, kako se navodi, garantovano članom 19. Ustava. Takođe se navodi da optuženi ima pravo da sam bira branioca koji će ga braniti u postupku, jer se izbor branioca temelji na povjerenju koje optuženi ima prema braniocu, a ne samo na formi da optuženi ima branioca. Zbog navedenog davaoci inicijative smatraju da je osporeno zakonsko rješenje u suprotnosti sa Ustavom Republike Srpske, jer je istim, kako se navodi, prekršeno Ustavom garantovano pravo na slobodan izbor branioca, kao i  načelo ustavnosti.   

Osporenim članom 53. stav 4. Zakona o krivičnom postupku Republike Srpske („Službeni glasnik Republike Srpske“ br. 53/12, 91/17, 66/18 i 15/21) je propisano: „Ako osumnjičeni, odnosno optuženi, u slučajevima obavezne odbrane ne uzme sam branioca ili branioca ne angažuju lica iz člana 47. stav 3. ovog zakona, predsjednik nadležnog suda postaviće mu branioca za dalji tok krivičnog postupka do pravosnažnosti presude, a ako je izrečena kazna doživotnog zatvora i za postupak po vanrednim pravnim lijekovima. Kada se optuženom postavi branilac poslije potvrđivanja optužnice, o tome će optuženi biti obaviješten zajedno sa dostavljanjem optužnice. Ako optuženi u slučaju obavezne odbrane ostane bez branioca u toku postupka, a sam ne uzme drugog branioca, predsjednik suda pred kojim se vodi postupak postaviće mu branioca.“ 

U toku postupka Sud je utvrdio da rješenjem broj U-25/21 od 30. marta 2022. godine („Službeni glasnik Republike Srpske“ broj 31/22), ovaj sud nije prihvatio inicijativu za ocjenjivanje ustavnosti člana 53. stav 4. Zakona o krivičnom postupku Republike Srpske („Službeni glasnik Republike Srpske“ br. 53/12, 91/17, 66/18 i 15/21), jer je ocijenio da je ova zakonska odredba u saglasnosti sa Ustavom Republike Srpske.

Imajući u vidu da je navedenim rješenjem ovog suda već odlučeno o istoj stvari, Sud je, na osnovu člana 37. stav 1. tačka g) Zakona o Ustavnom sudu Republike Srpske („Službeni glasnik Republike Srpske“ br. 104/11 i 92/12), odlučio da ne prihvati datu inicijativu.

U skladu sa rješenjem Suda broj: SU-540/22 od 21. decembra 2022. godine, sudija prof. dr Ivanka Marković je izuzeta od vijećanja i glasanja u ovom predmetu.

Na osnovu izloženog odlučeno je kao u izreci ovog rješenja.

Ovo rješenje Ustavni sud je donio u sastavu: predsjednik Suda mr Džerard Selman i sudije: Vojin Bojanić, Amor Bukić, prof. dr Marko Rajčević i akademik prof. dr Snežana Savić.