Ustavni sud Republike Srpske, na osnovu člana 115. Ustava Republike Srpske, člana 40. stav 5. i člana 60. stav 1. tač. a) i b) Zakona o Ustavnom sudu Republike Srpske (“Službeni glasnik Republike Srpske” br. 104/11 i 92/12), na sjednici održanoj 13. jula 2016. godine, d o n i o  j e

O D LU K U

       Utvrđuje se da  Pravilnik o uslovima korišćenja službenih i privatnih vozila i mobilnih telefona prilikom obavljanja službenih poslova u Opštinskoj administrativnoj službi Derventa (“Službeni glasnik opštine Derventa” br. 10/06 i 15/06), nije u saglasnosti sa Ustavom i Zakonom o lokalnoj samoupravi (“Službeni glasnik Republike Srpske” br. 101/04, 42/05, 118/05 i 98/13).

O b r a z l o ž e nj e

       Jozo Barišić iz Dervente je dao Ustavnom sudu Republike Srpske (u daljem tekstu: Sud) inicijativu za ocjenjivanje ustavnosti i zakonitosti člana 1. i člana 15. Pravilnika o uslovima korišćenja službenih i privatnih vozila i mobilnih telefona prilikom obavljanja službenih poslova u Opštinskoj administrativnoj službi Derventa broj: 02-054-25 od 29. avgusta 2006. godine (“Službeni glasnik opštine Derventa” broj 10/06) (u daljem tekstu: Pravilnik), koji je donio načelnik opštine Derventa. Davalac inicijative smatra da su Pravilnikom uređena pitanja koja ne mogu biti predmet uređivanja akata koje donosi  načelnik, u smislu odredaba Ustava Republike Srpske i Zakona o lokalnoj samoupravi, odnosno da načelnik opštine kao izvršni organ vlasti nema nadležnost ili ovlaštenje da donosi  akte kao što je osporeni pravilnik i da je skupština opštine jedino ovlaštena donositi takve akte.Takođe, u vezi sa navedenim, u inicijativi se ističe da je načelnik opštine izašao iz okvira svoje nadležnosti nezakonito prisvajajući ovlašćenja skupštine opštine i time narušio ustavno načelo podjele vlasti, odnosno da bi dopuštenje da načelnik donosi takav akt dovelo u podređen položaj i sukob interesa predsjednika i potpredjednika skupštine i odbornike u skupštini. Zbog svega izloženog, davalac inicijative predlaže da Sud utvrdi da čl. 1. i 15., te, kako je navedeno, po potrebi i ostale odredbe  osporenog pravilnika, nisu u skladu sa Ustavom Republike Srpske i  Zakonom o lokalnoj samoupravi.

          U odgovoru na navode iz inicijative, koji je na traženje Suda dostavio načelnik opštine Derventa, prije svega, predloženo je da Sud odbaci podneseni prijedlog, jer, kako je navedeno, bez ovlašćenja Skupštine opštine, njen predsjednik nije mogao u tom svojstvu podnositi prijedlog za ocjenjivanje osporenih odredaba navedenog pravilnika. Načelnik opštine Derventa je, navodeći pojedine odredbe Zakona o lokalnoj samoupravi i Zakona o budžetskom sistemu, naglasio da što se tiče pitanja koja su uređena osporenim pravilnikom, ona nisu regulisana ni jednim zakonskim ili podzakonskim propisom, a ni predsjednik Skupštine opštine Derventa nije nikada predložio donošenje jednog takvog akta. S obzirom na navedeno, smatra neosnovanim navode davaoca inicijative da je donošenjem osporenog pravilnika bez saglasnosti Skupštine opštine, nezakonito raspolagao imovinom opštine.

      Pravilnik o uslovima korišćenja službenih i privatnih vozila i mobilnih telefona prilikom obavljanja službenih poslova u Opštinskoj administrativnoj službi Derventa (“Službeni glasnik opštine Derventa” br. 10/06 i 15/06) načelnik Opštine Derventa je donio na osnovu člana 62. Statuta opštine Derventa (“Službeni glasnik opštine Derventa” broj 6/05). Osporenim odredbama člana 1. ovog pravilnika, propisano je: da se ovim pravilnikom određuju uslovi i način korišćenja službenih vozila u vlasništvu Opštine Derventa za obavljanje službenih poslova iz nadležnosti Opštinske administrativne službi Derventa i Skupštine opštine koje obavljaju funkcioneri, zaposleni, u administrativnoj službi, poslanici u Narodnoj skupštini RS sa područja opštine Derventa kao i odbornici Skupštine opštine Derventa, te pravo na korišćenje privatnih vozila u službene svrhe kao i pravo na plaćeni račun za korišćenje mobilnih telefona (stav 1) i da se putnička vozila mogu pod uslovima utvrđenim ovim pravilnikom koristiti i za prevoz drugih lica kada poslove obavljaju za potrebe administrativne službe Derventa kao i drugim opravdanim slučajevima po odobrenju načelnika opštine (stav 2). Takođe, osporenim članom 15. Pravilnika, propisano je da pravo na korišćenje mobilnih telefona pripada funkcionerima u mjesečnom iznosu i to: za načelnika opštine 200,00 KM; za predsjednika SO-e 100,00 KM; za zamjenika načelnika 100,00 KM; da vozači imaju pravo na troškove mobilnog telefona mjesečno u iznosu od  40,00 KM i za dežurni mobilni telefon koji koristi Odsjek za inspekcijske poslove do 40, 00 KM.

     Ustavom Republike Srpske je utvrđeno da opština preko svojih organa u skladu sa zakonom izvršava zakone, druge propise i opšte akte Republike čije izvršavanje je povjereno opštini, obezbjeđuje izvršavanje propisa i opštih akata opštine i obavlja i druge poslove utvrđene Ustavom, zakonom i statutom opštine, a da se sistem lokalne samouprave uređuje zakonom (član 102. stav 1. tač. 6. i 8 i stav 2) i da zakoni, statuti i drugi opšti akti moraju biti u saglasnosti sa Ustavom, a propisi i drugi opšti akti moraju biti u saglasnosti sa zakonom (član 108).

     Prilikom razmatranja date inicijative, Sud je prije svega imao u vidu odredbu člana 71. Zakona o izmjenama i dopunama Zakona o  lokalnoj samoupravi (“Službeni glasnik Republike Srpske” broj 98/13), kojom se mijenja član 165. Zakona o  lokalnoj samoupravi (“Službeni glasnik Republike Srpske” br. 101/04, 42/05 i 118/05) i koja propisuje da su: “Organi jedinice lokalne samouprave dužni da u roku od šest mjeseci od dana stupanja na snagu ovog zakona donesu i usaglase opšte akte jedinice lokalne samouprave sa odredbama ovog zakona”.

      Članom 14. Zakona o izmjenama i dopunama Zakona o  lokalnoj samoupravi (“Službeni glasnik Republike Srpske” broj 98/13), izmijenjen je član  40. st. 2. Zakona o  lokalnoj samoupravi (“Službeni glasnik Republike Srpske” br. 101/04, 42/05 i 118/05), i to tako da je promijenjena organizacija opštinske administrativne službe u tom smislu da se ona sada Zakonom uređuje kao opštinska uprava.

        U skladu sa tim donesen je novi Statut opštine Derventa (“Službeni glasnik opštine Derventa” broj 7/14), kao i Odluka o izmjenama i dopunama Odluke o osnivanju Opštinske administarativne službe Derventa (“Službeni glasnik opštine Derventa” broj 1/14), što je bila zakonska obaveza kao i u odnosu na osporeni akt jedinice lokalne samouprave.

       Imajući u vidu da je zakonom propisani rok za usaglašavanje akata organa jedinice lokalne samouprave istekao 26. maja 2014. godine, kao i činjenicu da je opštinska administarativna služba sada organizovana na drugačiji način, Sud je utvrdio da osporeni pravilnik nije u saglasnosti sa važećim zakonom.

          S obzirom na činjenicu da osporeni pravilnik nije u saglasnosti sa zakonom, a da prema odredbi člana 108. Ustava zakoni, statuti i drugi opšti akti moraju biti u saglasnosti sa Ustavom, a propisi i drugi opšti akti moraju biti u saglasnosti sa zakonom, Sud je ocijenio da ovaj pravilnik nije u saglasnosti ni sa Ustavom Republike Srpske.

       Cijeneći da je u toku predhodnog postupka pravno stanje potpuno utvrđeno i prikupljeni podaci pružaju pouzdan osnov za odlučivanje, Sud je, na osnovu člana 40. stav 5. Zakona o Ustavnom sudu Republike Srpske („Službeni glasnik Republike Srpske” br. 104/11 i 94/12), u ovom predmetu odlučio bez donošenja rješenja o pokretanju postupka.

Na osnovu izloženog Sud je odlučio kao u izreci ove odluke.

Ovu odluku Ustavni sud je donio u sastavu: predsjednik Suda, mr Džerard Selman i sudije: Milenko Arapović, Vojin Bojanić, Amor Bukić, Zlatko Kulenović, prof. dr Duško Medić, Irena Mojović, prof. dr Marko Rajčević i akademik prof. dr Snežana Savić.