Ustavni sud Republike Srpske, na osnovu člana 115. Ustava Republike Srpske, člana 37. stav 1. tačka g) i člana 61. stav 1. tačka d) Zakona o Ustavnom sudu Republike Srpske („Službeni glasnik Republike Srpske“ br. 104/11 i 92/12), na sjednici održanoj 26. aprila 2023. godine, d o n i o   j e

R J E Š E Nj E

Ne prihvata se inicijativa za pokretanje postupka za ocjenjivanje ustavnosti i zakonitosti člana 3. st. 1, 2. i 3. Uredbe o boračkom dodatku („Službeni glasnik Republike Srpske“ br. 52/13, 53/14 i 6/19).

O b r a z l o ž e nj e

Dragan Glušac iz Bileće dao je Ustavnom sudu Republike Srpske inicijativu za ocjenjivanje ustavnosti i zakonitosti člana 3. st. 1, 2. i 3. Uredbe o boračkom dodatku („Službeni glasnik Republike Srpske" br. 52/13, 53/14 i 6/19), smatrajući da je predmetno normiranje suprotno čl. 10, 69. i 108. Ustava Republike Srpske, te članu 31. Zakona o pravima boraca, vojnih invalida i porodica poginulih boraca Odbrambeno-otadžbinskog rata Republike Srpske ("Službeni glasnik Republike Srpske" br. 134/11, 9/12 i 40/12). U inicijativi se ističe da je osporenim propisivanjem borcima koji su ostvarili pravo na invalidsku penziju na osnovu člana 52. Zakona o penzijskom i invalidskom osiguranju ograničeno ili u potpunosti isključeno pravo na borački dodatak, što je u suprotnosti sa Zakonom o pravima boraca, vojnih invalida i porodica poginulih boraca Odbrambeno-otadžbinskog rata Republike Srpske koji ne poznaje ovakvo ograničenje, a koji je poslužio kao pravni osnov za donošenje predmetne uredbe. Ovim su, prema mišljenju davaoca inicijative, u privilegovan položaj dovedeni borci koji ostvaruju pravo na borački dodatak, kao i borci koji su ostvarili pravo na invalidsku penziju kao invalidi rada, u odnosu na ostale borce istih kategorija i istih godina starosti. Propisujući na osporeni način, Vlada Republike Srpske je, pored kriterijuma starosne dobi i kriterijuma kategorije borca, predviđenih Zakonom o pravima boraca, vojnih invalida i porodica poginulih boraca Odbrambeno-otadžbinskog rata Republike Srpske, utvrdila i dodatni kriterijum za ostvarivanje prava na borački dodatak (status korisnika invalidske penzije), čime su povrijeđena ustavna jemstva ravnopravnosti građana, te načela podjele vlasti i zakonitosti.      

Uredbu o boračkom dodatku („Službeni glasnik Republike Srpske“ br. 52/13, 53/14 i 6/19) donijela je Vlada Republike Srpske na osnovu člana 31. stav 4. Zakona o pravima boraca, vojnih invalida i porodica poginulih boraca Odbrambeno-otadžbinskog rata Republike Srpske („Službeni glasnik Republike Srpske“ br. 134/11, 9/12 i 40/12) i člana 43. stav 2. Zakona o Vladi Republike Srpske („Službeni glasnik Republike Srpske“ broj 118/08), po prethodno pribavljenoj saglasnosti Boračke organizacije Republike Srpske. Ovom uredbom uređuju se uslovi i postupak za ostvarivanje prava na borački dodatak (član 1). Osporenim odredbama člana 3. Uredbe je propisano  da pravo na borački dodatak po ovoj uredbi ne može ostvariti borac - korisnik prava na invalidsku penziju kod kojeg je uzrok invalidnosti povreda zadobijena za vrijeme vršenja vojne dužnosti u okolnostima oružanih sukoba, odnosno bolest koja se uzročno-posljedično odnosi na te sukobe (stav 1), da će se izuzetno od odredbe stava 1. ovog člana borački dodatak priznati korisniku invalidske penzije kod kojeg je za povrede zadobijene za vrijeme vršenja vojne dužnosti u okolnostima oružanih sukoba, odnosno za bolest koja se uzročno-posljedično odnosi na te sukobe, invaliditet utvrđen samo djelimično u odnosu na ukupan invaliditet, a najviše 50% (stav  2) i da će opštinski, odnosno gradski organ uprave nadležan za poslove boračko-invalidske zaštite (u daljem tekstu: prvostepeni organ) za svaki prethodni mjesec, po službenoj dužnosti, pribaviti podatke od nadležne filijale Fonda za penzijsko i invalidsko osiguranje Republike Srpske o korisnicima prava na invalidsku penziju iz st. 1. i 2. ovog člana (stav 3).

U postupku ocjenjivanja osporenih odredaba člana 3. Uredbe o boračkom dodatku („Službeni glasnik Republike Srpske“ br. 52/13, 53/14 i 6/19), Sud je utvrdio da Rješenjem broj U-109/19 od 23. decembra 2020. godine („Službeni glasnik Republike Srpske“ broj 1/21), ovaj sud nije prihvatio inicijativu za ocjenjivanje ustavnosti i zakonitosti člana 3. stav 1. ove uredbe smatrajući da je isti u saglasnosti sa Ustavom Republike Srpske i Zakonom o pravima boraca, vojnih invalida i porodica poginulih boraca Odbrambeno-otadžbinskog rata Republike Srpske. Naime, Sud je u ovom predmetu ocijenio da odredbom člana 3. stav 1. Uredbe, kojom je isključena mogućnost ostvarivanja prava na borački dodatak licu kome je invalidska penzija priznata po osnovu tjelesnog oštećenja po kome je priznat vojni invaliditet, Vlada nije izašla iz okvira svojih ovlašćenja.

Takođe, Sud je utvrdio da Rješenjem broj U-3/21 od 22. decembra 2021. godine („Službeni glasnik Republike Srpske“ broj 119/21), ovaj sud nije prihvatio inicijativu za ocjenjivanje ustavnosti i zakonitosti člana 3. st. 2. i 3. Uredbe o boračkom dodatku („Službeni glasnik Republike Srpske“ br. 52/13, 53/14 i 6/19), cijeneći da su ove odredbe u saglasnosti sa Ustavom Republike Srpske i Zakonom o pravima boraca, vojnih invalida i porodica poginulih boraca Odbrambeno-otadžbinskog rata Republike Srpske. U navedenoj ustavnopravnoj stvari Sud je utvrdio da se članom 3. st. 2. i 3. Uredbe ne povređuje princip ravnopravnosti građana iz člana 10. Ustava, te da je osporeno propisivanje, kao norma sprovedbenog podzakonskog akta, u funkciji izvršavanja odredaba navedenog zakona, zbog čega Vlada nije izašla iz okvira ovlašćenja koja su joj data istim.

Imajući u vidu da je navedenim rješenjima ovog suda već odlučeno o istoj stvari, Sud je, na osnovu člana 37. stav 1. tačka g) Zakona o Ustavnom sudu Republike Srpske („Službeni glasnik Republike Srpske“ br. 104/11 i 92/12), odlučio da ne prihvati datu inicijativu.

Na osnovu izloženog odlučeno je kao u izreci ovog rješenja.

Ovo rješenje Ustavni sud je donio u sastavu: predsjednik mr Džerard Selman i sudije: Vojin Bojanić, Svetlana Brković, Amor Bukić, Zlatko Kulenović, prof. dr Radomir V. Lukić, prof. dr Ivanka Marković, prof. dr Marko Rajčević i akademik prof. dr Snežana Savić.