Ustavni sud Republike Srpske, na osnovu člana 115. Ustava Republike Srpske i  člana. 60. stav 1. tač. a) i b) Zakona o Ustavnom sudu Republike Srpske (“Službeni glasnik Republike Srpske” br. 104/11 i 92/12), na sjednici održanoj 31. januara 2018. godine,  d o n i o  j e

O D L U K U

            Utvrđuje se da Pravilnik o platama zaposlenih u Administrativnoj službi Opštine Brod (“Službeni glasnik Opštine Brod” br. 11-12/12 i 12/16) i Pravilnik o izmjenama i dopunama Pravilnika o platama zaposlenih u opštinskoj upravi Opštine Brod (“Službeni glasnik Opštine Brod” broj 14/16) nisu u saglasnosti sa Ustavom Republike Srpske i Zakonom o lokalnoj samoupravi (“Službeni glasnik Republike Srpske” broj 97/16).

O b r a z l o ž e nj e

Sindikalna organizacija Opštine Brod, zastupana po Iliji Laziću, predsjedniku, podnijela je Ustavnom sudu Republike Srpske (u daljem tekstu: Sud) prijedlog za ocjenjivanje ustavnosti i zakonitosti Pravilnika o izmjenama i dopunama Pravilnika o platama zaposlenih u Administrativnoj službi Opštine Brod (“Službeni glasnik Opštine Brod” broj 12/16), koji je donio načelnik Opštine Brod. U prijedlogu se navodi da načelnik Opštine nije nadležan da uređuje prava i obaveze iz radnog odnosa i da je, uređujući ova prava, prekoračio svoja ovlašćenja, odnosno da se ova prava i obaveze regulišu zakonom i kolektivnim ugovorom. Zbog navedenog, predlagač, po pitanju ovlašćenja za donošenje Pravilnika, smatra osporeni pravilnik nesaglasnim sa odredbama člana 43. alineja 7. i 8, kao i član 49. stav 2. (očigledno omaškom naveden član 48. stav 2.) Zakona o lokalnoj samoupravi (Službeni glasnik Republike Srpske br. 101/04, 42/05, 118/05 i 98/13). Pored navedenog, predlagač ukazuje i na formalnu nezakonitost i neustavnost osporenog pravilnika usled propuštanja kooptiranja mišljenja Sindikalne organizacije Opštine Brod, na osnovu čega smatra da je Pravilnik nesaglasan sa Zakonom o radu (“Službeni glasnik Republike Srpske” broj 1/16). Po osnovu navedenog smatra da je Pravilnik nesaglasan sa članom 108. stav 2. Ustava Republike Srpske. Na osnovu navedenog predlaže se da Sud donese odluku o nesaglasnosti osporenog pravilnika sa Zakonom o lokalnoj samoupravi (Službeni glasnik Republike Srpske br. 101/04, 42/05, 118/05 i 98/13), Zakonom o radu (“Službeni glasnik Republike Srpske” broj 97/16), a shodno tome i sa članom 108. Ustava Republike Srpske.

           U odgovoru na prijedlog koji je Sudu dostavio  načelnik Opštine Brod navodi se da je saglasno članu 43. alineja 7. i 8. Zakona o lokalnoj samoupravi (Službeni glasnik Republike Srpske br. 101/04, 42/05, 118/05 i 98/13), načelnik donio Odluku o osnivanju opštinske administrativne službe, kao i Pravilnik o organizaciji i sistematizaciji radnih mjesta opštinske adminstrativne službe. U odnosu na član 48. stav 2. istog zakona ukazuje se na nemogućnost dovođenja u vezu ovog člana sa prijedlogom. Ukazuje se na činjenicu da su Sindikalna organizacija Opštine Brod i načelnik Opštine Brod 31. marta 2017. godine zaključili Kolektivni ugovor za zaposlene u opštinskoj upravi Brod, kao i Kolektivni ugovor o izmjenama i dopunama Kolektivnog ugovora za zaposlene u opštinskoj upravi Brod, koji je zaključen 26.10.2017. godine, čime je zajedničkim dogovorom socijalnih partnera postignut sporazum, odnosno uvaženo mišljenje i stavovi Sindikata.

            U smislu odredbe člana 42. stav 1. Zakona o Ustavnom sudu, Sud je proširio ocjenu ustavnosti i zakonitosti na osnovni tekst Pravilnika („Službeni glasnik Opštine Brod” broj 11‒12/12), te i na Pravilnik o izmjenama i dopunama Pravilnika o platama zaposlenih u opštinskoj upravi Opštine Brod (“Službeni glasnik Opštine Brod” broj 14/16), koji opšti akti predstavljaju pravnu cjelinu.

      Razmatrajući navedeni prijedlog Sud je utvrdio da je Pravilnik o platama zaposlenih u Administrativnoj službi opštine Brod („Službeni glasnik Opštine Brod” broj 11‒12/12) donio načelnik Opštine Brod pozivajući se na pravni osnov iz člana 72. stav 3. Zakona o lokalnoj samoupravi (“Službeni glasnik Republike Srpske” br. 101/04, 42/05 i 118/05), člana 68. Statuta Opštine Brod (“Službeni glasnik Opštine Brod” broj 12/09 i 9/10), članove 90‒96.  Zakona o radu (“Službeni glasnik Republike Srpske” broj 55/07), odredbe Opšteg kolektivnog ugovora («Službeni glasnik Republike Srpske» broj 40/10) i odredbe Posebnog kolektivnog ugovora za zaposlene u oblasti lokalne samouprave Republike Srpske («Službeni glasnik Republike Srpske” broj 114/07). Načelnik Opštine Brod donio je osporeni Pravilnik o izmjenama i dopunama Pravilnika o platama zaposlenih u Administrativnoj službi opštine Brod („Službeni glasnik Opštine Brod” broj 12/16), pozivajući se na pravni osnov iz člana 72. stav 3. Zakona o lokalnoj samoupravi (“Službeni glasnik Republike Srpske” br. 101/04, 42/05 i 118/05), člana 78. Statuta Opštine Brod (“Službeni glasnik Opštine Brod” broj 5/14), članova 120-136. Zakona o radu (“Službeni glasnik Republike Srpske” broj 1/16) i na Odluku o utvrđivanju uvećanja plate, visine primanja po osnovu rada i visine pomoći radniku (“Službeni glasnik Republike Srpske” broj 53/16). Članom 1. ovog pravilnika izmijenjen je naziv pravilnika u naziv «Pravilnik o platama zaposlenih u Opštinskoj upravi oštine Brod“ i u cijelom Pravilniku su izmijenjene riječi „Administrativna služba opštine Brod“ u „Opštinska uprava opštine Brod“. Odredbom člana 5. ovog opšteg akta je propisano da se on primjenjuje od 1. decembra 2016. godine i da će biti objavljen u „Službenom glasniku Opštine Brod“.  Pravilnik je objavljen u « Službenom glasniku Opštine Brod» broj 12/16 od 18. 11. 2016. godine. Načelnik Opštine Brod je, nakon toga, donio Pravilnik o izmjenama i dopunama Pravilnika o platama zaposlenih u Opštinskoj upravi Opštine Brod (“Službeni glasnik Opštine Brod” broj 14/16), koji je objavljen 29. decembra 2016. godine i stupio na snagu 6.1.2017. godine, pozivajući se na pravni osnov iz  člana 59. stav 1) tačka 8) i člana 82. stav 3) Zakona o lokalnoj samoupravi (“Službeni glasnik Republike Srpske” broj 97/16), člana 78. Statuta Opštine Brod (“Službeni glasnik Opštine Brod” broj 5/14), kao i na članove 120‒136. Zakona o radu (“Službeni glasnik Republike Srpske” broj 1/16).

U postupku ocjene ustavnosti i zakonitosti osporenog akta u cjelini, Sud je utvrdio da je članom 72. stav 3. Zakona o lokalnoj samoupravi (“Službeni glasnik Republike Srpske” br.101/04, 42/05 i 118/05), koji je poslužio kao pravni osnov za donošenje osnovnog teksta Pravilnika i njegovih prvih izmjena i dopuna, propisano da načelnik opštine u vršenju poslova donosi odluke, pravilnike, naredbe, uputstva, rješenja, zaključke. Prema odredbi člana 82. stav 3. važećeg Zakona o lokalnoj samoupravi (“Službeni glasnik Republike Srpske” broj 97/16), koja odredba je bila pravni osnov za donošenje Pravilnika o izmjenama i dopunama Pravilnika o platama zaposlenih u Opštinskoj upravi Opštine Brod (“Službeni glasnik Opštine Brod” broj 14/16), načelnik opštine donosi odluke, pravilnike, naredbe, uputstva, rješenja, zaključke, planove i programe. Osim toga, Sud je utvrdio da su odredbe člana 43. alineja 8. ranijeg Zakona o lokalnoj samoupravi (“Službeni glasnik Republike Srpske” br. 101/04, 42/05, 118/05 i 98/13) identične odredbama člana 59. stav 1. tačka 8. važećeg Zakona o lokalnoj samoupravi (“Službeni glasnik Republike Srpske” broj 97/16), te da je prema ovim odredbama ranijeg i važećeg zakona načelnik opštine, ovlašćen, između ostalog, za donošenje  pravilnika o organizaciji i sistematizaciji radnih mjesta gradske odnosno opštinske uprave (ranije - opštinske administrativne službe). 

            Polazeći od sadržaja odredbe članom 59. stav 1. i člana 82. stav 3. Zakona o lokalnoj samoupravi (“Službeni glasnik Republike Srpske” broj 97/16), Sud je utvrdio da ove zakonske odredbe daju ovlašćenje načelniku da donosi pravilnike, ali u granicama nadležnosti propisanih odredbom člana 59. Zakona o lokalnoj samoupravi, kojoj odredbi je identična odredba člana 43. ranijeg Zakona, i koje odredbe ne sadrže ovlašćenje za donošenje osporenog akta. Zbog navedenog Sud je ocijenio da je, postupanjem suprotno odredbama člana 59 stav 1. važećeg zakona, prisvajanjem nepostojeće nadležnosti, dakle, izlazeći iz okvira svojih ustavnih i zakonskih ovlašćenja, donošenjem osporenog opšteg akta, načelnik Opštine Brod povrijedio odredbu člana 59. stav 1. Zakona o lokalnoj samoupravi i time ustavno načelo zakonitosti iz člana 108. Ustava stav 2. kojim je utvrđeno da propisi i drugi opšti akti moraju biti u saglasnosti sa Zakonom, što ovaj akt sa formalnopravnog aspekta u cjelini čini neustavnim.

Na osnovu izloženog Sud je odlučio kao u izreci ove odluke.

Ovu odluku Ustavni sud je donio u sastavu: predsjednik Suda mr Džerard Selman i sudije: Milenko Arapović, Vojin Bojanić, Amor Bukić, Zlatko Kulenović, prof. dr Duško Medić, Irena Mojović, prof. dr Marko Rajčević i akademik prof. dr Snežana Savić.