Banja Luka, 23. decembar 2014.

SAOPŠTENjE ZA JAVNOST SA 191. SJEDNICE

USTAVNOG SUDA REPUBLIKE SRPSKE

Ustavni sud Republike Srpske (u daljnjem takstu: Sud) održao je juče, 22. decembra 2014. godine, u Banjoj Luci svoju Stotinu devedeset i prvu redovnu sjednicu. Na sjednici je, u skladu sa Ustavom i zakonom utvrđenim nadležnostima, odlučivano o saglasnosti zakona i drugih opštih pravnih akata sa Ustavom i zakonima Republike Srpske.

Tako je Sud u predmetu broj U-46/13 utvrdio da nije u saglasnosti sa Ustavom Republike Srpske član 33. stav 1. Zakona o eksproprijaciji, kojim je propisano da Republika Srpska, kao korisnik eksproprijacije, stiče pravo na posjed eksproprisane nepokretnosti danom konačnosti rješenja o eksproprijaciji. Prema ocjeni Suda, suština utvrđene neustavnost se očituje u tome što se već po konačnosti rješenja o eksproprijaciji Republici Srpskoj predaje u posjed eksproprisana nekretnina prije isplate naknade ili davanja zamjenske nepokretnosti, čime se vrijeđaju imovinska prava vlasnika koja štiti Ustav Republike Srpske i Evropska konvencija za zaštitu ljudskih prava i osnovnih sloboda.

Ustavni sud je u predmetu broj U-57/13 donio odluku da nisu u saglasnosti sa Ustavom pojedine odredbe Zakona o posebnim načinima izmirenja poreskog duga kojima je propisano da se poreski dug može izmiriti isplatom cjelokupnog iznosa glavnog duga plaćanjem u novcu uz otpis kamate, kao i pretvaranjem poreskog duga u vlasnički udio u imovini poreskog dužnika. Ustavni sud je ovakvu odluku obrazložio, između ostalog, time što je, prema njegovoj ocjeni, osporenim odredbama došlo do povrede principa jednakosti pred zakonom iz člana 10. Ustava. Naime, zakonodavac je, u odnosu na poreske obveznike na koje se odnose ove odredbe, u neravnopravan položaj doveo poreske obveznike koji su već izmirili svoje poreske obaveze nastale u tom periodu. Time je, smatra Ustavni sud, došlo do nejednakog odnosa prema poreskim obveznicima u pogledu istog duga i davanja povlastica za one koji ne izmiruju svoje obaveze.

U predmetu broj U-60/13 Sud je donio odluku kojom je, između ostalog, utvrdio da član 36. Zakona o grobljima i pogrebnoj djelatnosti, kojim se tretiraju pitanja napuštenosti grobnog mjesta i njegovog daljnjeg raspolaganja od strane uprave groblja, nije u saglasnosti sa Ustavom. Sud je, naime, ocijenio da ovlašćenja koja su upravi groblja data osporenom odredbom, u odnosu na grobno mjesto i uz njega izgrađenu opremu, predstavljaju oduzimanje prava svojine na tim stvarima, bez obezbjeđenja procesne mogućnosti zaštite ovog prava, odnosno bez mogućnosti oštećene strane da pristupi sudu i zaštiti ta prava.

Sud je u predmetu broj U-66/14 donio odluku kojom je, između ostalog, utvrdio da izvjesna odredba Pojedinačnog kolektivnog ugovora za zaposlene u Administrativnoj službi Opštine Šipovo, a odnosi se na visinu koeficijenata za obračun plata zaposlenih u Administrativnoj službi Opštine Šipovo, nije u saglasnosti sa Ustavom i Zakonom o lokalnoj samoupravi. Naime, prema ocjeni Suda, donosioci, odnosno potpisnici predmetnog kolektivnog ugovora su, mimo svojih ustavnih i zakonskih ovlašćenja, osporenom odredbom preuzeli ulogu zakonodavca, s obzirom da su njome sistematizovali određene nove poslove u navedenoj administrativnoj službi.

Naposljetku, Sud je na jučerašnjoj sjednici donio i odluku u predmetu broj U-82/13 kojom je utvrdio da odredbe članova 161, 162, 163. st. 1, 2, 3. i 5. i član 164. Zakona o uređenju prostora i građenju nisu u saglasnosti sa Ustavom. Navedene odredbe, najkraće rečeno, odnose se na pitanja umanjenja naknade za legalizaciju bespravno izgrađenih objekata i načina plaćanja te naknade. Neustavnost ovih osporenih odredaba se, prema ocjeni Suda, ogleda u činjenici da su za građane uspostavljeni različiti režimi prilikom ostvarivanja istog prava – građenje i upotrebe objekta, tako što su za određene kategorije lica predviđene znatne pogodnosti prilikom plaćanja naknade za legalizaciju objekata, dok ovakve pogodnosti nisu omogućene legalnim graditeljima, odnosno licima koja su građevinske objekte izgradila i stavila u upotrebu u skladu sa Zakonom propisanim postupkom.

Pored navedenih odluka u kojima je utvrdio povrede Ustava i zakona, Sud u predmetima broj U-67/13 i U-93/13 nije prihvatio inicijativu za pokretanje postupka za ocjenu ustavnosti i zakonitosti osporenog akta, odnosno obustavio je daljnje vođenje ustavnosudskog postupka.